• Strona poczÂątkowa
• 60 5194
• 31 1522

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.CzÅ‚owiek jest tylko tym,co sarn czyni.Inaczej mówiÄ…c, być to wybrać samego siebie na drodze swobodnego za-angażowania siÄ™.Co wiÄ™cej, nie może być mowy o tym, by odrzucić tÄ™ wolność, gdyż jest ona wolnoÅ›ciÄ… absolutnÄ…".CzÅ‚owiek jest skazany na wolność.StÄ…d metafizyczny lÄ™k, spra-wiajÄ…cy, że czÅ‚owiek odczuwa  nicość", z której siÄ™ wyÅ‚oniÅ‚, i przeczuwa niepewność wyboru,który podnosi go do rangi  bytu".Historycznie rzecz biorÄ…c, termin  egzystencjalizm"stworzony zostaÅ‚ w 1927 przez Heideggera w jego pracy Bycie i czas, nastÄ™pnie podjÄ™ty przez-» Jaspersa w Filozofii egzystencji (1938).We Francji głównymi przedstawicielami tegokierunku sÄ… G.Marcel, Merleau-Ponty, a zwÅ‚aszcza Sartre.Zazwyczaj rozróżnia siÄ™ dwa nurty filozofii egzystencjalnej: chrzeÅ›cijaÅ„ski (Jaspers,Marcel) i ateistyczny (Sartre, Camus).W istocie rozróżnienie to jest dość powierzchowne inie obejmuje wszystkich postaci egzystencjalizmu.Bardziej Å›cisÅ‚e jest rozróżnianie miÄ™dzyfilozofiÄ… egzystencjalnÄ… usiÅ‚ujÄ…cÄ… zrozumieć konkretne życie czÅ‚owieka w Å›wiecie i historii,opisać jego liczne zasadnicze postawy (Jaspers, Merleau-Ponty), oraz filozofiÄ… starajÄ…cÄ… siÄ™pojąć byt czÅ‚owieka, ontologicznÄ… rzeczywistość Dasein ( bycia w Å›wiecie" czy też ,,byciatu").Przedstawicielami tej ostatniej sÄ… Heidegger i Sartre w Bycie i NicoÅ›ci.Pierwsza z nichto empiryczne opisanie egzystencji, druga jest metafizykÄ… poszukujÄ…cÄ… jej podstawowegosensu istnienia.Zob.ABSURD, L
K, ZAANGA%7łOWANIE, ISTOTA, KIERKEGAARD,PASCAL.Egzystencjalny, właściwy odczuciu egzystencji.Filozofia egzystencjalna jestpsychologicznym lub moralnym opisem tego odczucia egzystencji (Jaspers), które może sięprzejawiać w najróżniejszych sytuacjach (cierpienie, walka, wina, sytuacje graniczne, jakśmierć).Filozofia egzystencjalna to także metafizyczna analiza zasadniczych elementów,które współtworzą egzystencję (Heidegger), takich jak wolność, niewiedza (błądzenie),przypadkowość naszej obecności w świecie itd.Filozofia egzystencjalna opisuje zatemsytuacje jednostkowe (Jaspers, Marcel) bądz
analizuje uniwersalne cechy wÅ‚aÅ›ciwe wszelkiejludzkiej egzystencji (Heidegger, Sartre).Eidetyczny albo ejdetyczny (z gr.eidos, forma, istota), odnoszÄ…cy siÄ™ do istoty rzeczy,ich znaczenia.Termin czÄ™sto stosowany w fenomenologii -» Husserla:  redukcja eidetyczna"to metoda refleksji polegajÄ…ca na bezustannej zmianie zawartoÅ›ci jakiegoÅ› przedstawienia (np.przedstawienia emocji), aby odkryć istotÄ™ (esencjÄ™) badanej rzeczy (wspólnÄ… cechÄ™ emocji,którÄ… stanowi chwilowa niemożność przystosowania siÄ™ do sytuacji).Husserl czÄ™sto używaÅ‚zaczerpniÄ™tego z geometrii przykÅ‚adu trójkÄ…ta: jeÅ›li zmienia siÄ™ w nieskoÅ„czoność ksztaÅ‚ttrójkÄ…tów, proporcje boków, można tÄ… metodÄ… odkryć  istotÄ™" trójkÄ…ta, niezależnie odwszelkich cech, jakimi mogÄ… siÄ™ charakteryzować poszczególne trójkÄ…ty; jest to redukcja doistoty.W psychologii rozróżnia siÄ™ analizÄ™ eidetycznÄ… i genetycznÄ…:  genetyka" emocji niepozwala odkryć jej istoty.ale u warunkowania czasowe jej zaistnienia oraz procesyfizjologiczne i psychiczne, które jÄ… wywoÅ‚ujÄ….W zupeÅ‚nie innym znaczeniu  obrazamieidetycznymi" nazywa siÄ™ w psychologii szczególnie wyraz
ne przedstawienia wizualne,występujące zwłaszcza u dzieci od 10.do 15.roku życia.Einstein (Albert), fizyk pochodzenia niemieckiego (Ulm, 1879 Princeton, 1955).Twórca teorii względności czasu i przestrzeni.Wpływ, jaki wywarł na współczesną filozofię,jest równie silny i trwały, jak np.Kopernika, który w XVI w.wykazał ludziom, że nie żyją wcentrum świata.W tym znaczeniu można mówić o  rewolucji einsteinowskiej".Istotnie,zasada względności zjawisk idzie w tym samym kierunku, lecz dalej niż zasada  względnościpoznania", nieśmiało wysuwana przez filozofów i uczonych XVIII i XIX w., od Newtona doComte'a.Trzeba jednak pamiętać, ze teoria względności nie jest ani filozoficzną teoriąwszechświata, ani metafizyką nauki; jest naukowym wyjaśnieniem świata.Uogólniona teoriawzględności dowiodła, ze wszystkie zjawiska zachodzące we wszechświecie (zwłaszczagrawitacja i elektromagnetyzm) są ze sobą powiązane: przynosi ona ujednolicenie wszystkichdanych nauki.Eklektyzm (z gr.eklegein, wybrać), metoda polegająca na zapożyczeniu od kilkuróżnych doktryn zasad, które następnie stapia się w jednolity system [ Pobierz całość w formacie PDF ]