Cornwell John Papież Hitlera

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Niemiecką hierarchię kościelną i księży całkiem przy tym pominięto, podobnie jak partię Centrum iniemiecki laikat.Ale do biskupów, którym nic nie powiedziano o rzymskich pertraktacjach, siłą rzeczy docierałyplotki.Kiedy 18 kwietnia w związku z pogłoskami o ich rozpoczęciu przewodniczący episkopatu Niemiec,kardynał Bertram, zgłosił Pacellemu szereg obaw, ten raczył mu odpowiedzieć dopiero po dwóch tygodniach,przyznając tylko że podjęto w tej sprawie negocjacje.Trzy tygodnie pózniej, gdy dyskutowano nadostatnimi punktami konkordatu, Pacelli jawnie skłamał kardynałowi Faulhaberowi, że odbyły się jedynierozmowy w sprawie konkordatu, lecz nie ustalono niczego konkretnego 23.Tymczasem z powodu nieobecności w Berlinie przewodniczącego partii Centrum, Ludwiga Kaasa,zadomowionego na dobre w apartamentach Pacellego w Watykanie, jej bezsilność wzrosła.Zasugerowanomu więc rezygnację z funkcji, ale odmówił, argumentując, że zaszkodziłoby to sprawom w Rzymie , co jasnowskazywało, że jedna z ostatnich wielkich demokratycznych partii niemieckich znalazła się na łascewatykańskiego sekretarza stanu.W liście do ówczesnego wikariusza generalnego Pasawy Franz Eggersdorferz Uniwersytetu Monachijskiego stwierdził cierpko: Okazuje się, że przyszłość niemieckiego katolicyzmurozstrzyga się w Rzymie.Za sprawą centralizmu postępowego 24.Co skłoniło Pacellego do ukończenia wstępnego projektu konkordatu w tak nieprzyzwoitympośpiechu i potajemnie? Uważał, że partia Centrum musi zniknąć, zostać rozwiązana.Ale tymczasem jejistnienie (zgodnie z taktyką, jaką stosował od dwóch dekad) zapewniało mu pozycję przetargową wnegocjacjach z Hitlerem.Najistotniejszy był czas.Hitlerowi natomiast w tej pośpiesznej pogoni za traktatemprzyświecały dwa główne cele.Po pierwsze, był, jak już wspomnieliśmy, zdecydowany legalnymiśrodkami i bezzwłocznie oddzielić katolicyzm religijny od politycznego.Po drugie, zawarcie konkordatustwarzało szansę na wielki międzynarodowy sukces propagandowy.Albowiem, jak skomentował podpisanietraktatu laterańskiego w roku 1929: Jeśli papież dochodzi dziś do takiego porozumienia z faszyzmem, to tymsamym potwierdza, że faszyzm a zatem i nacjonalizm - jest odpowiedni dla wiernych i zgodny z wiarąkatolicką 25.I rzeczywiście, jeśli zważyć na to, że Stolica Apostolska przez całe wieki zwyczajowopodpisywała traktaty z monarchami i rządami wrogimi jej wierze i wartościom, to traktat laterański istotniestworzył pozór bezprzykładnego zjednoczenia katolicyzmu z państwem korporacyjnym.Hitler w lotzrozumiał, że konkordat z Watykanem można będzie przedstawić jako papieskie poparcie dla jego reżimu ipolityki.Zdając sobie sprawę z niecierpliwości Pacellego i z organicznej słabości jego celów, zogniskowanychna potędze Stolicy Apostolskiej, mógł dyktować tempo negocjacji i ze znaczną korzyścią dla siebie w pełninimi manipulować.Kapitulacja biskupów niemieckichVon Papen powrócił do Berlina we wtorek po świętach i po rozmowie na tematy ogólne z Hitleremzawiadomił Pacellego, że f�hrer jest gotów udzielić szerokich gwarancji w sprawie szkół , ale żesformułowania w artykule o odpolitycznieniu kleru są daleko niewystarczające 26.W przerościedyplomatycznych ambicji Pacelli, choć zwolennik odpolitycznienia wiary, próbował naciągnąć Hitlera naniedawno rozszerzony artykuł prawa kanonicznego, w myśl którego sprawowanie funkcji przez księży worganizacjach politycznych wymagało zgody biskupa.Co skłoniło go do mącenia wody w kwestii klauzuli odpolitycznienia kleru? Czyżby skrupuły, żepodkopuje pozycję Kościoła w Niemczech? Nic takiego nie przyszło mu chyba do głowy.Był to pewnie fortelnegocjacyjny.Jakże dobrze musieli się znać nawzajem ci dwaj.W trzecim tygodniu maja, gdy negocjacjetrwały, Hitler podbił stawkę, wpisując do swojego projektu kategoryczny zakaz wszelkiej politycznejdziałalności kleru katolickiego.W trakcie tych dwóch rozstrzygających miesięcy (kwiecień - maj) lekceważona przez Rzym ihierarchię kościelną, pozbawiona przywódcy partia Centrum walczyła o przetrwanie, a setki tysięcy jejwiernych zwolenników traciły wszelką nadzieję.Jednocześnie coraz głośniejsi i bardziej pewni siebie naziściutwierdzali się w przekonaniu o zwycięskiej przyszłości ich partii, która po zdobyciu monopolu w państwiezapewni upokorzonemu przez obcych, wyniszczonemu kryzysami gospodarczymi krajowi pełne zatrudnieniei dobrobyt.Cienki zrazu strumyczek katolików, napływających w ich szeregi po załamaniu się wielkiejniegdyś partii Centrum, zmienił się w rwącą rzekę.Wreszcie jednak jej przywództwo zażądało od bawiącego w Watykanie Kaasa rezygnacji, na którą tenzgodził się niechętnie przez telefon.6 maja jego następcą został Heinrich Br�ning.Ale niszczycielskiegonaporu Hitlera nie dało się już powstrzymać, podobnie jak sił dążących do dobrowolnego rozwiązania siępartii Centrum.Mimo to, na przekór wszystkiemu, Br�ning zaapelował do członków swojej partii ozachowanie jedności i autonomii.Właśnie wtedy, gdy negocjacje konkordatowe były już bardzo zaawansowane, Pacelli uznał, że porawłączyć do nich niemieckich biskupów.Okazję po temu stworzył przyjazd 18 maja do Rzymu z wizytą adlimina biskupa Wilhelma Berninga z Osnabr�cku i arcybiskupa Gr�bera z Fryburga.Na emisariuszy wybrałich nieprzypadkowo.Obaj byli sympatykami nazistów.Nadszedł czas, oznajmił im, aby niemieccyhierarchowie zwarli szeregi w kwestii konkordatu.' Na wyznaczonej na koniec maja konferencji niemieccy biskupi planowali omówić stanowiskoepiskopatu wobec Trzeciej Rzeszy.Ale kiedy się zebrali, ich sprawnie wyreżyserowane przez dwóchposłańców Pacellego obrady zdominował temat konkordatu.Berning i Gr�ber zapewnili zebranych, żekonkordat jest właściwie gotowy i do uzgodnienia pozostaje już tylko zapis o odpolitycznieniuduchowieństwa 27 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

pdf; download; ebook; pobieranie; do ÂściÂągnięcia

Archiwum

Szukaj