[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przykładowo można do nich zaliczyć:- zarządzanie zasobami ludzkimi,- zapewnianie bezpieczeństwa i higieny pracy,- dostosowanie pracowników do zmian (np.do restrukturyzacji zatrudnienia),- programy etyczne dla pracowników.Do kategorii wymiaru zewnętrznego zalicza się odpowiedzialne zachowaniew odniesieniu do działań poza swoją wewnętrzną strukturą, takich jak:- wpływanie na społeczności lokalne,- stosunki z partnerami biznesowymi, akcjonariuszami, dostawcami, klien-tami i instytucjami publicznymi,- przestrzeganie praw człowieka,- troska o środowisko naturalne (J.Greser, 2005).4.Dwa modele społecznej odpowiedzialności biznesu (M.Rybak, 2004)4.1.Model after profit obligation (najpierw zysk, potem odpowiedzialnośćspołeczna) A.B.Carroll1.Cztery stopnie odpowiedzialności przedsiębiorstwa: ekonomiczna, prawna,etyczna i filantropijna.2.U podstaw społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa leży odpowie-dzialność ekonomiczna przedsiębiorstwo przede wszystkim powinno być zy-skowne albo przynajmniej nie przynosić strat.Ekonomiczna odpowiedzialnośćjest zasadą ważniejszą od innych, bo na niej wspierają się pozostałe rodzaje od-powiedzialności społecznej.3.Na wyższym szczeblu usytuowana jest odpowiedzialność prawna.Przed-siębiorstwa, dążąc do zysku, zobowiązane są działać w granicach prawa.Pod-stawą odpowiedzialności prawnej są regulacje prawne ustawy, kodeksy, nor-my, przepisy.4.Na kolejnym szczeblu usytuowana jest odpowiedzialność moralna (etycz-na), czyli w obszarze wolnym od jakiejkolwiek regulacji prawnej koniecznośćdziałania w sposób godziwy, sprawiedliwy i należyty.5.Na szczycie hierarchii umieszczona jest odpowiedzialność filantropijna, a więctaka, która czyni z korporacji instytucję obywatelską.Filantropia wiąże się z poświę-ceniem części zasobów przedsiębiorstwa na rzecz społeczeństwa w celu udzieleniapomocy, poprawy warunków życia, czy rozwiązania problemów społecznych. 106Fundamentem jest odpowiedzialność ekonomiczna.Pozostałe rodzaje odpo-wiedzialności firmy traktowane są jako zobowiązania dodatkowe, powstającewtedy, kiedy firma osiąga satysfakcjonujący w danych warunkach zysk.Rys.16.Cztery stopnie odpowiedzialności przedsiębiorstwa4.2.Model before profit obligation (najpierw odpowiedzialność społeczna,potem zysk)1.Pierwszorzędnym celem pracowników firmy jest przestrzeganie obowiązu-jących w niej reguł, podtrzymujących ład społeczno-gospodarczy i w tych ra-mach realizowanie podstawowego celu ekonomicznego.2.Każda korporacja jest przede wszystkim zobowiązana do przestrzeganiazakazów i nakazów moralnych i społecznych na każdym etapie swej działalno-ści, a nie dopiero po osiągnięciu wymaganego progu zysku.Z modelu wynika, że moralna odpowiedzialność indywidualnych osób zaetyczne dokonywanie wyborów jest podstawowym, fundamentalnym kompo-nentem CSR (ang.Corporate Social Responsibility).Jest to konsekwencja zało-żenia, że członkowie zarządu i menedżerowie korporacji, podejmując decyzjeekonomiczne, mogą przestrzegać lub nie przestrzegać prawa, norm etyczno-moralnych i społecznych.W przypadku tego modelu istnieje swoboda wyboru i odpowiedzialności w ob-szarze celów, a nie wyłącznie w sferze metod i środków ich realizacji, podczasgdy w przypadku modelu CSR A.B Carrolla zakłada się, że w obszarze odpowie-dzialności ekonomicznej istnieje wyłącznie wybór między zyskiem a ryzykiem. 1075.Geneza i rozwój społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwDo powstania idei społecznej odpowiedzialności biznesu przyczyniły się na-stępujące koncepcje: teoretyczna (zrównoważonego rozwoju), nacisku obywa-telskiego, samoregulacji biznesu (B.Rok, 2004).1. Rozwój zrównoważony (ekorozwój) to taki przebieg nieuchronnego i po-żądanego rozwoju gospodarczego, który nie naruszałby w sposób istotny i nieod-wracalny środowiska życia człowieka, nie doprowadzałby do degradacji biosfery,który godziłby prawa przyrody, ekonomii i kultury (tamże).Zrównoważony rozwój jest procesem pozwalającym na zaspokojenie obec-nych potrzeb bez naruszania możliwości zaspokajania potrzeb w przyszłości.2.Drugim nurtem sprzyjającym pojawieniu się modelu odpowiedzialnegobiznesu była droga tzw.nacisku obywatelskiego.Od końca XX wieku w wielukrajach zmniejsza się społeczne przyzwolenie na działalność przedsiębiorstw,która może być zagrożeniem dla pomyślności mieszkańców, a nacisk opiniipublicznej staje się coraz bardziej skuteczny.Wraz z rozwojem idei praw czło-wieka i społeczeństwa obywatelskiego zaczęto krytykować kapitalizm, w któ-rym główną zasadą jest jedynie osiąganie zysku finansowego i równoczesnepomijanie np.kwestii jakości produktów.Dużą rolę odegrały tu ruchy konsu-menckie, ruchy ochrony środowiska czy ruchy obrony praw zwierząt, które kie-rowały swoje postulaty w stronę biznesu w celu zmiany form jego aktywności.3.Trzeci nurt wiązał się z tzw.samoregulacją biznesu, która odnosiła siędo ruchu społecznego wewnątrz środowiska biznesu dążącego przede wszystkimdo ograniczenia korupcji i oszustw w biznesie, wzrostu przejrzystości i pojawie-nia się tzw.pozytywnych praktyk, np.w postaci dobrych relacji z klientami czyrelacji z konsumentami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]