Wykład Prawa Karnego Procesowego wyd. III, red. prof. Piotr Kruszyński

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ponadto stosunkowo krótki, roczny okres od dowiedzenia się o oso�bie sprawcy przestępstwa przez pokrzywdzonego winien być trakto�wany - w kontekście możliwości złożenia skargi - jako postulatniezwłocznej realizacji roszczeń przez podmioty do tego upoważnio�ne.Trzeba bowiem zauważyć, że termin określony w art.101 � 2kk., wskazujący okres 3-letni jako maksymalny w odniesieniu do ka�ralności przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego, dotyczyrównież prokuratora.Zaistnienie przedawnienia karalności skutkuje odmową wszczęciapostępowania karnego, a jeżeli zostało ono już wszczęte - rodzi konie�czność umorzenia postępowania (art.17 � 1 pkt 6 kpk.).Zgodnie z treścią art.487 kpk.akt oskarżenia może ograniczać siędo oznaczenia osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz wska�zania dowodów, na których opiera się oskarżenie.Równocześnie z aktem oskarżenia, lub wraz z oświadczeniem oprzyłączeniu się do toczącego się postępowania, lub podtrzymaniaoskarżenia, od którego prokurator odstąpił, oskarżyciel prywatnyskłada dowód wpłacenia do kasy sądowej zryczałtowanej równowar�tości wydatków, przy czym ryczałt ten nie obejmuje ogłoszeń w pra�sie, radiu i telewizji, a także nie opłaconej przez strony pomocy praw�nej udzielonej z urzędu przez adwokatów.Jego wysokość określa - wdrodze rozporządzenia - Minister Sprawiedliwości w porozumieniu zministrem właściwym do spraw finansów publicznych (art.62116kpk.).Brak uiszczenia zryczałtowanej równowartości wydatków trakto�wany jest niekiedy jako ujemna przesłanka procesowa.W istocie jed�nak złożenie nienależycie opłaconej skargi nie powoduje odmowywszczęcia postępowania, lub jego umorzenia (jak np.w sytuacjiprzedawnienia karalności), lecz rodzi obowiązek wezwania oskarży�ciela prywatnego do uiszczenia tych należności w terminie 7-dni-owym pod rygorem skutków przewidzianych w art.120 � 2 kpk.16 Obecnie przedmiotową kwestię reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia21.08.1998 r.w sprawie wysokości zryczałtowanej równowartości wydatków w sprawach z oska�rżenia prywatnego (Dz.U.Nr 111, poz.710).448Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnegoBrak po stronie oskarżyciela prywatnego s'rodków na uiszczeniezryczałtowanej równowartości wydatków wcale nie oznacza, że zosta�nie on pozbawiony ochrony prawnej.Może on - wykazując, że zewzględu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów uisz�czenie tej kwoty byłoby zbyt uciążliwe - ubiegać się o zwolnienie wcałości lub części od ich wyłożenia (art.623 kpk.).W przedmiotowej kwestii decyduje sąd, wydając na posiedzeniustosowne postanowienie.Postępowanie prywatnoskargowe, obliczone w znacznej mierze nałagodzenie konfliktu występującego między pokrzywdzonym a oskar�żonym, oparte jest na założeniu, że nic zawsze interes społeczny wyma�ga, aby sięgać po środki represji karnej.W tym celu ustawodawcawprowadził instytucję posiedzenia pojednawczego, które zawsze po�przedza rozprawę główną i alternatywną możliwość przeprowadzenia -na wniosek lub za zgodą stron - postępowania mediacyjnego.Posiedze�nie pojednawcze może prowadzić tylko sędzia.Wzywa on strony dopojednania się, przy czym posiedzeniem pojednawczym mogą być ob�jęte również inne sprawy z oskarżenia prywatnego, toczące się pomię�dzy tymi samymi stronami (art.490 � 1 i art.493 kpk.).Z tych czynności należy sporządzić protokół, odnotowując stano�wiska stron w związku ze złożoną propozycją ugodowego załatwieniasprawy oraz przedstawić relację z wyników posiedzenia pojednawcze�go-Jeżeli doszło do pojednania się, tzn.strony zobowiązały się, żenie będą rościć względem siebie żadnych pretensji z racji zaistniałegowystępku (bądz występków - w sytuacji oskarżenia wzajemnego),1 7protokół podpisują także strony, a postępowanie umarza się (art.490w zw.z art.492 � 1 kpk.).Regulacja ta ma odpowiednie zastosowaniew sytuacji, kiedy do pojednania doszło w wyniku mediacji.Zachował przeto swoją aktualność pogląd Sądu Najwyższego, za�warty w postanowieniu z dnia 08.08.1979 r., V KRN 166/79, w któ�rym przyjęto, że z treści art.438 � 2 d.kpk.(obecnie 490 � 2 kpk.)17 W uchwale z dnia 30.11.1972 r., VI KZP 48/72 SN trafnie zwrócił uwagę, że na postanowienieumarzające postępowanie w sprawie z oskarżenia prywatnego na skutek pojednania stron, jakozamykające drogę do wydania wyroku, przysługuje zażal eni e-OSN KW1973, nr2-3, poz.26.449Postępowania szczególnewynika, że protokół posiedzenia pojednawczego podpisują (także)strony tylko wtedy, gdy doszło do pojednania.Jednakże samo podpi�sanie protokołu przez strony nie może być jednoznaczne z zawarciempojednania i rodzić skutków prawnych w postaci umorzenia postępo�18wania w trybie art.440 d.kpk (obecnie art.492 � 1 kpk.).Równocześnie z pojednaniem strony mogą zawrzeć ugodę, którejprzedmiotem mogą być również roszczenia pozostające w związku zoskarżeniem.Jest ona tytułem do wdrożenia egzekucji sądowej po na�daniu przez sąd klauzuli wykonalności (art.494 kpk.).Nie usprawiedliwione niestawiennictwo oskarżyciela prywatnegoi jego pełnomocnika na posiedzenie pojednawcze należy uznać za do�rozumiane odstąpienie od oskarżenia i w takim wypadku prowadzącyposiedzenie umarza postępowanie (art.491 � 1 kpk.).W razie nie usprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego,lub też gdy nie doszło do pojednania stron, kieruje się sprawę na roz�prawę główną (i w miarę możliwości wyznacza się od razu jej termin),chyba że zachodzi potrzeba skierowania sprawy na posiedzenie w celu19innego rozstrzygnięcia (art.491 � 2 w zw.z art.495 � 1 kpk.).Konieczność umorzenia postępowania istnieje również wtedy,kiedy oskarżyciel prywatny - w ramach posiedzenia pojednawczego -odstąpi od oskarżenia.Wówczas zgoda oskarżonego na dokonanie ta�kiej czynności nie jest wymagana (art.496 � 2 kpk.).Strony obecne na posiedzeniu powinny zgłosić wnioski dowodo�we (art.495 � 2 kpk.).W kodeksie przyjęto zasadę, że sprawy z oskarżenia prywatnegosąd rejonowy rozpoznaje jednoosobowo - z wyjątkiem tych, które zo�stały określone w art.212 kk., albowiem dla nich został przewidzianyskład ławniczy.18 OSN KW 1980, nr 1, poz.12.19 W orzecznictwie SN trafnie przyjmuje się, że podstawową dyrektywą wynikającą z przepisu art.443 � 1 d.kpk.(obecnie art.495 � 1 kpk [ Pobierz całość w formacie PDF ]

pdf; download; ebook; pobieranie; do ÂściÂągnięcia

Archiwum

Szukaj