[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Proces ten prowadzi do powstawania turystyki wiejskiej, w której rola rolników sprowadzać może się jedynie do sprzedaży artykułów rolnych i świadczenia innych usług np.agrotechnicznych lub związanych z dozorem.Część rolników napotkać może w ramach podejmowanych działań na barierę związaną z małym obszarem gospodarstwa.Oprócz miejsca zakwaterowania, oferta turystyczna obejmować powinna również możliwości spędzania wolnego czasu, np.w formie rekreacji.Tymczasem organizowanie jazdy konnej, czy też boisk sportowych wymaga dysponowania odpowiednim areałem gruntu.Duża część gospodarstw z rejonu Polski wschodniej i południowo-wschodniej warunku takiego nie spełnia.Szanse rozwoju agroturystyki w Polsce w aspekcie integracji z Unią Europejską rozpatrywać można uwzględniając dwa okresy: przedakcesyjny oraz po wstąpieniu do tej organizacji.Najistotniejszym czynnikiem, który niewątpliwie będzie miał w najbliższych latach pewien wpływ na rozwój omawianej działalności to możliwość korzystania z funduszy przedakcesyjnych, przede wszystkim z funduszu SAPARD, ukierunkowanego na wspomaganie rozwoju obszarów wiejskich [ W jego ramach dotowane będą m.in.inwestycje zapewniające źródła dodatkowego trwałego dochodu dla gospodarstw rolnych, w tym związane z rozwijaniem turystyki przez rolników i domowników.Osoby te będą mogły ubiegać się o dotację do 50 % całkowitych kosztów projektu, do wysokości 6 000 EUR, jeżeli przedsięwzięcie zapewni dodatkowe źródło dochodu.Przewiduje się również dotacje dla organizacji pozarządowych, gmin, związków międzygminnych w wysokości do 25 000 EUR na jeden projekt infrastruktury turystycznej na obszarach wiejskich.Przedmiotem dotacji będzie również marketing i promocja różnicowania działalności gospodarczej na terenach wiejskich, realizowane przez formalnie zarejestrowane organizacje pozarządowe, organizacje i związki rolników, jednostki samorządu terytorialnego, jednostki samorządu gospodarczego, instytucje doradztwa rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich i inne organizacje (wysokość dotacji wynosić będzie 50%całkowitych kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 100 000 EUR).Przyjęcie wsparcia w formie dotacji jest o tyle istotne, że dotychczas stosowane sposoby pomocy finansowej na przedsięwzięcia agroturystyczne ograniczały się głównie do zwrotnych pożyczek lub kredytów.Możliwość uzyskania subsydiów, będzie zupełnie nową jakością, jeśli chodzi o pozyskiwanie przez rolników-inwestorów zewnętrznego zasilania finansowego.Jednak dopiero po wejściu do Unii pojawią się szanse na znaczący dopływ środków na ten cel z funduszy strukturalnych (Sekcja Orientacji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich i Poprawy Warunków Życia Ludności Wiejskiej "LEADER").Podkreślić jednak należy, iż będzie to miało miejsce, o ile wraz z członkostwem Polski nastąpi przejęcie pełni obowiązków i praw przysługujących państwom zrzeszonym.Nie jest to do końca przesądzone, uwzględniając trwającą dyskusję na ten temat w państwach "Piętnastki", w której podkreśla się m.in.ograniczone możliwości finansowe wspólnego budżetu, a także podnosi celowość przejęcia przez budżety krajowe części obciążeń związanych z realizacją Wspólnej Polityki Rolnej.13.ZMIANY RELACJI CEN CZYNNIKÓW PRODUKCJIAnaliza zmian cen czynników produkcji w ostatnich dziesięcioleciach w RFN wskazuje, że robocizna drożeje szybciej niż inne czynniki produkcji (rys.1).Wysoką dynamikę wzrostu wykazywały produkcji zdrożały 1,5-krotnie, a więc znacznie mniej niż robocizna oraz inwestycje budowlane i maszynowe.Zarysowane tendencje zmian cen poszczególnych czynników produkcji utrzymywały się również w latach dziewięćdziesiątych i dotyczyły nie tylko RFN, ale także innych krajów UE.Z danych przedstawionych na rys.1 wynika, że w RFN w analizowanym okresie ceny produktów rolnych rosły wolniej, niż ceny pozostałych czynników produkcji.Zaczerpnięte z pracy prof.Dr hab.Henryka RunowskiegoPowszechnie panuje przekonanie o taniej sile roboczej w Polsce.Jeżeli jednak uwzględnimy niską wydajność pracy, to okaże się, że stwierdzenie to jest nieprawdziwe.Dodatkowo, analizując dynamikę zmian kosztów siły roboczej i dynamikę zmian cen innych czynników produkcji rolniczej, dochodzimy do wniosku, że występuje u nas sytuacja podobna jak w krajach Unii Europejskiej.Na podstawie danych GUS można stwierdzić, że w latach 1990-1998 koszty wynagrodzenia brutto w rolnictwie w ujęciu nominalnym wzrosły 12 razy, podczas gdy ceny środków produktów dla rolnictwa 8 razy, oraz dóbr inwestycyjnych 7 razy.Należy zaznaczyć, że zaobserwowany spadek cen produktów rolnych w krajach Unii Europejskiej wynika w dużej mierze ze zmian w polityce rolnej, polegających na odchodzeniu od subwencjonowania cen produktów rolnych, na rzecz wprowadzania coraz wyższych dopłat bezpośrednich do powierzchni uprawy lub sztuk zwierząt.Mimo to jednak zarówno z badań, jak i z ocen samych rolników w tych krajach wynika, że stosowane dopłaty bezpośrednie nie pokrywają skutków spadku cen produktów rolnych.14.KONCENTRACJA ZIEMI, ZWIERZĄT I PRODUKCJIRozwój rolnictwa w krajach zachodnioeuropejskich wskazuje na wyraźne tendencje do koncentracji ziemi, zwierząt i produkcji.Z badań przeprowadzonych w RFN wśród rolników posiadających gospodarstwa o powierzchni powyżej 100 ha ponad połowa (56%) z nich zamierza powiększyć obszar swojego gospodarstwa.W Polsce do zjawiska koncentracji w rolnictwie ciągle jeszcze podchodzi się z dużą rezerwą.Jest to wynikiem nienajlepszych w przeszłości doświadczeń wielkoobszarowych gospodarstw.W mojej ocenie główną przyczyną obserwowanych tu niepowodzeń było niedopasowanie technologii do poziomu koncentracji i skali produkcji
[ Pobierz całość w formacie PDF ]