[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dużo lepiej byłoby zjeść obiad w domu ipoczytać sobie jakąś dobrą książkę.Ale czy to tak łatwo o dobrą książkę w dzisiejszychczasach?19 września 1934.Zroda.Na prośbę naszego ministra spraw zagranicznych odwiedziłem dziś o 11-ej dr Schachta.Był bardzo serdeczny.Przywitawszy się z nim oświadczyłem bez ogródek, że trudno myśleć opoprawie stosunków między naszymi krajami, gdy w Stanach Zjednoczonych panujeprzekonanie, że Niemcy szykują się do rozpętania nowej wojny.Co ja mogę zrobić siedząc wBerlinie, jeżeli wszystko wskazuje na to, że Niemcy zmierzają do wywołania światowego czyeuropejskiego konfliktu? Jeżeli moja misja w Berlinie ma się zakończyć niepowodzeniem, toczy nie lepiej wrócić już teraz na stałe do kraju? Zaskoczony odrzekł: Nie wolno panurezygnować; wynikłaby z tego wielka szkoda".Ale co może zrobić człowiek o mojejmentalności w kraju, w którym panuje taka straszna atmosfera?Następnie Schacht oświadczył: Cały świat sprzymierzył się przeciwko nam; wszyscynapadają na Niemcy i starają się, jak mogą, je bojkotować". Dobrze powiedziałem alepan przecież wie, że drogą prowadzącą do położenia kresu tego rodzaju rzeczom, nie sązbrojenia.Jeżeli rozpoczniecie wojnę i zwyciężycie, stracicie więcej, niż moglibyście zyskać.Na wojnie wszyscy stracą." Gdy oświadczył, że Niemcy nie zbroją się przecież tak bardzo,powiedziałem: W styczniu i lutym Niemcy kupiły od amerykańskich producentów za miliondolarów nowoczesny sprzęt lotniczy i zapłaciły za niego złotem".Zmieszał się i chciał jużtemu zaprzeczyć, ale zobaczywszy, że mam zamiar przedstawić mu dowody na piśmie, rzekł: No tak, pan jak widzę znadobrze sprawę.My jednak zbroić się musimy".Pózniej przyznał, że partia hitlerowska stawia wszystko na wojnę, a ludność jest równieżchętna i gotowa do walki.Niewielu tylko członków rządu zdaje sobie sprawę, jakniebezpieczna może być wojna dla Niemiec i jest jej przeciwna.Wreszcie powiedział: Alezaczekamy z wojną jeszcze dziesięć lat.Wtedy może się uda wojny uniknąć".Przypomniałem mu o przemówieniu, które wygłosił parę tygodni temu w Bad Eilsen, ipowiedziałem: Zgadzam się z panem w zasadzie we wszystkich sprawach handlowych ifinansowych.Ale dlaczego, przemawiając publicznie, nie powie pan Niemcom, że powinniporzucić myśl o wojnie?" Odpowiedział: Nie śmiem o tym mówić.Wolno mi mówić jedynieo sprawach wchodzących w zakres mojej specjalności".Jak wobec tego naród niemiecki ma się dowiedzieć, czy grozi mu wojna, jeżeli nikt mu nienaświetla tej strony zagadnienia? Znów się zaklinał, że jest przeciwny wojnie, że stale używaswego wpływu na Hitlera, nawiasem mówiąc, naprawdę wielkiego człowieka", żeby jejzapobiec. Niemieckie gazety powiedziałem wydrukowały to, co w Bremiepowiedziałem o stosunkach handlowych pomiędzy naszymi krajami, ale ani słowa o tym, copowiedziałem o strasznych skutkach wojny i jej barbarzyństwie." Przyznał, że tak było iwyraził się bardzo ujemnie o ministrze propagandy, który zataja wszystko, co mu jest niemiłe.Gdy wychodziłem, powiedział: Pan wie, każda partia dochodzi do władzy dziękipropagandzie i potem nie może już ani się jej wyrzec, ani jej zabronić".W drodze powrotnej do ambasady zaparkowałem samochód koło Bramy Brandenburskiej iposzedłem pieszo do ambasady brytyjskiej na Wilhelmstrasse.Sir Eryk Phipps był w swoimgabinecie.Przez 15 minut opowiadałem mu o napływających do naszej ambasadyinformacjach, świadczących o tym, że Niemcy intensywnie przygotowują się do wojny.Wydaje się, że jego konsulaty nie przekazały mu tych informacji, jakie otrzymaliśmy odnaszych placówek, przede wszystkim ze Stuttgartu i Monachium.Udawał zdziwionego, gdypodałem mu dane dotyczące samolotów zakupionych przez Niemcy w StanachZjednoczonych w ciągu ostatnich sześciu miesięcy.Poinformowałem go również o tym, że Schacht przyznał, iż partia narodowosocjalistycznadąży do wojny.Rozmowę z Phippsem traktowałem jako poufną; ma ona przygotować gruntdo dalszych rozmów, w razie gdyby prezydent Roosevelt próbował wprowadzić nadzórpaństwowy nad przemysłem zbrojeniowym
[ Pobierz całość w formacie PDF ]