[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.ZbliżyÅ‚a siÄ™ do nas wysoka, mÅ‚oda, czarnoskóra kobieta.MiaÅ‚a spektakularnÄ…fryzurÄ™ w stylu afro, a w rÄ™ku trzymaÅ‚a coÅ›, co wyglÄ…daÅ‚o jak skomputeryzowany notes.IgnorujÄ…c Demokryta, z rozbawieniem zmierzyÅ‚a mnie wzrokiem i powiedziaÅ‚a: Dżinsy- zupeÅ‚nie takie same, jakie nosiÅ‚ mój dziadek.Pewnie musisz być z centrali ONZ.Pro-wadzisz u nas inspekcjÄ™?- Nie - odrzekÅ‚em - jestem z Fermilabu, na parÄ™ lat wypadÅ‚em z obiegu.Co nowegosÅ‚ychać?NastÄ™pna godzina minęła na oszaÅ‚amiajÄ…cych wyjaÅ›nieniach dotyczÄ…cych sieci neu-ronowych, algorytmów identyfikujÄ…cych dżety, punktów kalibracji kwarka t i czÄ…stki Hi-ggsa, diamentowych półprzewodników formowanych w próżni, femtobajtach i co gor-sza - dwudziestu piÄ™ciu lat postÄ™pów badaÅ„ eksperymentalnych.Moja rozmówczyni po-chodziÅ‚a ze stanu Michigan, byÅ‚a absolwentkÄ… prestiżowej szkoÅ‚y Å›redniej o profilu ma-tematyczno-fizycznym w Detroit.Jej mąż, asystent z Kazachstanu, pracowaÅ‚ na Uni-wersytecie w Quito.Kobieta wyjaÅ›niÅ‚a, że promieÅ„ urzÄ…dzenia wynosi tylko 160 kilome-trów i że pozostanie przy tym umiarkowanym rozmiarze umożliwiÅ‚ przeÅ‚om, do któregodoszÅ‚o w 1997 roku, kiedy odkryto nadprzewodniki dziaÅ‚ajÄ…ce w temperaturze pokojo-wej.Na imiÄ™ miaÅ‚a Mercedes.MERCEDES: Tak, naukowcy pracujÄ…cy przy nadprzewodzÄ…cym superakceleratorzenatknÄ™li siÄ™ na te nowe materiaÅ‚y, gdy Å›ledzili jakieÅ› dziwne wÅ‚asnoÅ›ci stopów niobu.Jedno odkrycie prowadziÅ‚o do nastÄ™pnych i wkrótce dysponowaliÅ›my tym przeÅ‚omowymtworzywem, które zaczyna nadprzewodzić już w temperaturze kilkunastu stopni Celsju-sza.LEDERMAN: Jakie jest krytyczne natężenie pola magnetycznego?MERCEDES: 50 tesli.JeÅ›li dobrze pamiÄ™tam historiÄ™, wasza maszyna w Fermila-bie miaÅ‚a 4 tesle.DziÅ› dziaÅ‚a dwadzieÅ›cia pięć firm, które to produkujÄ….W roku budże-towym 2019 obroty zwiÄ…zane z tym wynalazkiem wyniosÅ‚y okoÅ‚o 300 miliardów dolarów. 331Superkolej Å‚Ä…czÄ…ca Nowy Jork z Los Angeles sunie z prÄ™dkoÅ›ciÄ… 3200 kilometrów nagodzinÄ™.Wielkie kÅ‚Ä™by waty stalowej zasilane za pomocÄ… tego nowego tworzywa do-starczajÄ… czystÄ… wodÄ™ pitnÄ… wiÄ™kszoÅ›ci miast na Å›wiecie.Co tydzieÅ„ można usÅ‚yszeć ojakichÅ› nowych zastosowaniach.Demokryt, który dotÄ…d siedziaÅ‚ cicho, zadaÅ‚ kluczowe pytanie.DEMOKRYT: DostrzegliÅ›cie coÅ› wewnÄ…trz kwarków?MERCEDES [z uÅ›miechem potrzÄ…sa gÅ‚owÄ…]: NapisaÅ‚am na ten temat pracÄ™ doktor-skÄ….Najlepszy pomiar pochodzi z ostatniego eksperymentu przeprowadzonego przeznadprzewodzÄ…cy superakcelerator.PromieÅ„ kwarka jest mniejszy niż - aż trudno w touwierzyć - 10-21 centymetra.O ile wiemy, nie istnieje lepsze przybliżenie punktu niżkwark czy lepton.DEMOKRYT [podskakuje, klaszcze i Å›mieje siÄ™ histerycznie]: Atomos! Wreszcie!LEDERMAN: JakieÅ› niespodzianki?MERCEDES: No cóż, dysponujÄ…c Susy i Higgsem, mÅ‚ody teoretyk z Uniwersytetuw Nowym Yorku - facet o nazwisku Pedro Monteagudo - odkryÅ‚ nowe równanie super-symetrycznej wielkiej zunifikowanej teorii, które trafnie przewiduje masy wszystkichkwarków i leptonów, generowane przez Higgsa.W podobny sposób Bohr wyjaÅ›niÅ‚ po-ziomy energetyczne w atomie wodoru.LEDERMAN: NaprawdÄ™?MERCEDES: Tak, równanie Monteagudo zastÄ…piÅ‚o równanie Diraca, Schrödingera iwszystkich innych.Popatrz na mojÄ… koszulkÄ™.Nie trzeba byÅ‚o mi tego dwa razy powtarzać.Ale gdy próbowaÅ‚em przyjrzeć siÄ™umieszczonemu tam dziwnemu hieroglificznemu napisowi, poczuÅ‚em zawrót gÅ‚owy iwszystko zniknęło.Do diabÅ‚a! ByÅ‚em z powrotem w domu.Zaspany uniosÅ‚em gÅ‚owÄ™ znad papierów.ZauważyÅ‚em fotokopiÄ™ notatki prasowej o tytule: PRZYZNANIE FUNDUSZY NABUDOW NADPRZEWODZCEGO SUPERAKCELERATORA POD ZNAKIEMZAPYTANIA.Mój modem popiskiwaÅ‚, a pocztÄ… komputerowÄ… nadeszÅ‚o zaproszenie doWaszyngtonu na przesÅ‚uchania w Senacie w sprawie superakceleratora.Do widzeniaPrzeszliÅ›my razem dÅ‚ugÄ… drogÄ™, drogi Kolego.WyruszyliÅ›my z Miletu i wÄ™drowaliÅ›myÅ›cieżkÄ… nauki z tam i wtedy do tu i teraz.Niestety, przemknÄ™liÅ›my obok wielu cie-kawych, wiÄ™kszych i mniejszych kamieni milowych, zatrzymaliÅ›my siÄ™ natomiast w kilkuinnych miejscach: przy Newtonie i Faradayu, Daltonie i Rutherfordzie oraz, oczywiÅ›cie,wpadliÅ›my na hamburgera do McDonalda.Dostrzegamy nowe zwiÄ…zki miÄ™dzy mikroko-smosem i makrokosmosem i jak kierowca na wijÄ…cej siÄ™ wÅ›ród lasu drodze - od czasudo czasu widzimy w przeÅ›witach wyniosÅ‚y gmach zasÅ‚oniÄ™ty przez drzewa i mgÅ‚Ä™: bu-dowlÄ™ wznoszonÄ… przez dwa i pół tysiÄ…ca lat.DrogÄ™ próbowaÅ‚em ubarwić dość frywolnymi opowieÅ›ciami o naukowcach.Trzebaumieć odróżniać naukowców od nauki.Naukowcy najczęściej sÄ… ludzmi i jako tacy sta-nowiÄ… bardzo różnorodnÄ… grupÄ™.Ta różnorodność jest wÅ‚aÅ›nie tym, co czyni ludzi tak 332bardzo interesujÄ…cymi.BywajÄ… naukowcy Å‚agodnego usposobienia i ambitni; uczeni kie-rujÄ… siÄ™ ciekawoÅ›ciÄ… lub egoizmem; wykazujÄ… anielskie cnoty i niesÅ‚ychanÄ… chciwość; sÄ…mÄ…drzy ponad wszelkÄ… miarÄ™ i dziecinni aż do infantylizmu; uczuciowi, ogarniÄ™ci obse-sjÄ…, powÅ›ciÄ…gliwi.W podzbiorze ludzkoÅ›ci, do którego należą naukowcy, znajdujÄ… siÄ™ateiÅ›ci, agnostycy oraz ludzie gÅ‚Ä™boko religijni, którzy uważajÄ…, że Stwórca jest osobo-wym Bogiem, wszechwiedzÄ…cym albo nieco zagubionym, jak Frank Morgan z Czarno-księżnika z krainy Oz.RozpiÄ™tość zdolnoÅ›ci wÅ›ród naukowców także jest ogromna.I dobrze, bo naukapotrzebuje zarówno wielkich architektów, jak i prostych wyrobników.ZnajdujÄ… siÄ™ po-Å›ród nas ludzie o potężnych umysÅ‚ach, inni zaÅ› sÄ… tylko niesÅ‚ychanie bystrzy.SÄ… tacy,którzy majÄ… magiczne rÄ™ce, niesamowitÄ… intuicjÄ™ i tÄ™ najważniejszÄ… ze wszystkich cechnaukowca: szczęście.Mamy też durni, gÅ‚Ä…bów i takich, którzy sÄ… po prostu gÅ‚upi.GÅ‚upi!- Masz na myÅ›li: gÅ‚upi w porównaniu z innymi - zaprotestowaÅ‚a kiedyÅ› moja matka
[ Pobierz całość w formacie PDF ]