[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.11dni pomyślne i niepomyślne dies fasti i dies nefasti;dies fasti były to dni, w których wolno było przeprowadzaćczynności sądowe oraz w których urzędnik mógł stawiać wnioskina zgromadzeniu; dni, w których tego nie wolno było czynić,zwały się dies nefasti.12flaminowie byli to kapłani poszczególnych bogów.Flamino-wie dzielili się na maiores i minores, do maiores należeli flamenDialis (kapłan Jowisza), flamen Martialis (kapłan Marsa) i flamenQuirinalis (kapłan Kwiryna); pochodzili oni z rodzin patrycjuszow-skich i zażywali, zwłaszcza flamen Dialis, ogromnego szacunku.Oprócz wymienionych tu przez Liwiusza oznak w pózniejszychczasach otrzymał flamen Dialis jeszcze jednego liktora.Liwiuszprzypisuje Numie Pompiliuszowi ustanowienie wszystkich trzech niczym mogło być więcej królów podobnych do Romu-lusa niż do Numy i ci wyruszaliby na wojnę; by więcofiary leżące w kompetencji króla nie były zaniedby-wane, stworzył specjalny urząd kapłana Jowisza i na-dał mu zewnętrzne oznaki w postaci specjalnego strojui królewskiego tronu.Dodał do niego jeszcze dwóchflaminów, jednego dla Marsa, drugiego dla Kwiryna,oraz powołał westalki13.Ta ostatnia godność kapłańskabyła pochodzenia albańskiego i była związana z rodem14założyciela Rzymu.By westałki mogły być stałymizwierzchniczkami świątyni, ustanowił dla nich dochody15ze skarbu państwa , a przez obowiązek zachowaniadziewictwa i przez różne jeszcze ceremonie otoczył jeczcią i blaskiem świętości.Powołał także dwunastu16kapłanów Marsa Gradywa, zwanych saliami ; nadał imzewnętrzną oznakę w postaci barwnej tuniki, a na tu-nice spiżowy pancerz.Według ustanowionego przezniego ceremoniału, obnosili oni oręż spadły z nieba,17a zwany ancilia , i szli w pochodzie przez miasto wśródpieśni, skoków i uroczystego tańca.Następnie wybrałflaminów, podczas gdy inni, jak np.Plutarch (Numa, 7), opowia-dają, że flamen Dialis i Martialis istnieli już przed Numą, nato-miast Numa miał ustanowić tylko kapłana Kwiryna.13westalki zob.przypis 22 do I 4.Westalki jako kapłankiWesty istniały już w Albie, macierzy Rzymu, kult Westy był więckultem latyńskim.14Romulus, założyciel Rzymu był synem westalki (por.I 4).15 tzn.dochody z ager publicus.18saliowie było to kolegium kapłańskie składające się z 12członków, oddane czci boga Marsa.W marcu, jako miesiącu po-święconym czci tego boga, szli oni w uroczystej procesji, byliuzbrojeni w hełmy, miecze, włócznie i święte tarcze; wykonywalitaniec wojenny śpiewając przy tym liturgiczne pieśni.Uroczystościte trwały przez dni kilkanaście w okresie od 1 do 15 marca.17ancilia tarcze saliów; jedna z nich, według legendy,spadła z nieba, a na wzór tej jednej kazał Numa zrobić jedenaściepozostałych. 18spośród senatorów naczelnym kapłanem Numę Mar-cjusza, syna Marka, przekazał mu wszystkie obrzędyreligijne, dokładnie spisane i zestawione, tzn.z jakichzwierząt należy składać ofiary, w jakich dniach i w ja-kich świątyniach i skąd czerpać pieniądze na tego ro-dzaju wydatki.Wszystkie w ogóle prywatne i państwoweofiary podporządkował decyzji pontifeksa, aby lud miałsię gdzie zwracać po poradę i by w niczym nie zamącićbożego zakonu przez zaniedbanie obrzędów rodzimych,a przyjmowanie obcych.Zarządził też, by pontifex nietylko wydawał przepisy co do służby bożej, lecz takżeco do obrzędów pogrzebowych i przebłagania duszumarłych, a nadto, jakie znaki złowróżbne, objawionepiorunami lub czymś innym widocznym dla ludzi, majabyć uznane za prawdziwe i jak postępować w tych ra-zach.Dla wywabienia ich z boskiej myśli poświęciłna Awentynie ołtarz Jowiszowi Elicjusowi19, a przezwróżby z lotu ptaków zapytał boga o zdanie, jak jenależy tłumaczyć.[21] Odwrócił więc uwagę całej ludności od srogichczynów orężnych ku tego rodzaju zagadnieniom i za-jęciom religijnym.Tak i umysły były stale czymś zajęte,a ustawiczna myśl o bogach wobec wiary w stałyudział bóstwa niebiańskiego w sprawach ludzkich napełniła serca ludzkie taką pobożnością, że nie trwożnaobawa przed prawem i karą, lecz uczciwość i przysięgarządziły państwem.Sami poddani kształtowali się we-dług charakteru króla, jakby jedynego wzoru
[ Pobierz całość w formacie PDF ]