[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Niepodległościowcy i polscy chrześcijanie uznawali je za przejaw żydokomuny,spisku całej społeczności żydowskiej z komunizmem.Nie będąc w stanierozwikłać tych skomplikowanych spraw, uznawali oni Żydów (tak samo jakinnych nie-Polaków) za wrogów.Objawiało się to stopniowo i prowadziło dopodobnych uogólnień dotyczących Polaków wśród części społecznościżydowskiej.Po pierwsze, niepodległościowcy przeprowadzali operacje przeciwkonajbardziej widocznym żydowskim funkcjonariuszom UB.Poza tym wymierzalije również w agentów, prawdziwych i domniemanych.Partyzanci polscy zabijaliczłonków rodzin komunistów z zemsty za ich działania, ale nie zajmowali sięwszystkimi Polakami w okolicy, choć czasem kierowali się przeciwkowszystkim Żydom lub Ukraińcom.Członkowie polskiego podziemia zwyklepodejmowali działania w celu pomszczenia wcześniejszych donosów,aresztowań czy zabójstw niepodległościowców.W tym ujęciu antysemityzm byłsprawą drugorzędną, choć z pewnością odgrywał istotną rolę, kiedy chodziło oodpowiedzialność zbiorową niewinnych Żydów za działalność żydowskichwspółpracowników komunistów.Jednak nawet wtedy nie różnił się on znacznieod antyukrainizmu, kiedy to Polacy uderzali w UPA, paląc wioski i mordującludzi, czy od anrypolonizmu ukraińskich partyzantów, którzy robili to samo,choć z większą częstotliwością, z Polakami.Jakby na to nie patrzeć, myśleniezbiorowe powodowało zbiorową zemstę1.Walka z komunistami miała legitymację.Napadanie na niewinnychŻydów - nie.Musimy więc pamiętać, że zbrodnie popełniane przez żydowskichfunkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, tajnych współpracowników i bandytóww żaden sposób nie usprawiedliwiają napaści działaczy1 Granica między pojedynczymi zabójstwami a odpowiedzialnością zbiorową stawała się płynna.Naprzykład jak podaje raport komunistyczny, w styczniu i lutym 1945 r.„dokonano kilku zabójstwpolitycznych (żydów [ sic! ] i członków PPR), w większości w powiecie Bielsk Podlaski”.APBiałystok, Urząd Wojewódzki Białostocki, 231, Sprawozdanie sytuacyjne z terenu województwabiałostockiego za styczeń i luty 1945 r., 27 II 1945 r., k.2.Jednak w marcu 1945 r., kiedyniepodległościowcy zwiększyli częstotliwość operacji, urzędnik komunistyczny alarmował swoichzwierzchników, iż „prowadzona jest akcja, która jest w oczywisty sposób skierowana na mordowanieŻydów”.Ibidem, Sprawozdanie sytuacyjne z terenu województwa białostockiego za marzec 1945 r.,4 IV 1945 r., k.9.128podziemia na społeczność żydowska jako taką.Teraz zajmiemy się kilkomaprzykładami zbrojnych w większości akcji niepodległościowców, które dotknęłyŻydów.W jednym przynajmniej przypadku zabójstwo Żyda było związane zjego zachowaniem przed nadejściem Armii Czerwonej.Najprawdopodobniej napoczątku czerwca 1945 r.żołnierze NSZ zabili w Rzeszowie Siudka Meryla.Jakpodaje źródło żydowskie, wyrok ten wykonano z zemsty.Meryl był podczasokupacji policjantem w getcie i domniemywa się, iż doniósł Niemcom naukrywających się Żydów i Polaków udzielających im schronienia.Tenprzypadek jednak wydaje się być raczej wyjątkiem, niż regułą2.Najprostsze do zrozumienia są chyba ataki na funkcjonariuszy UB,którzy byli Żydami.We wrześniu 1944 r.patrol NSZ z oddziału ppor.ZbigniewaGóry „Jacka II” przeszkodził w uroczystym otwarciu komórki partiikomunistycznej w Kozicach Górnych koło Lublina.Niepodległościowcyrozbroili grupę komunistów i milicjantów, których dowódca, podporucznik, byłżydowskiego pochodzenia.Członkowie grupy zostali zmuszeni do zjedzeniaswoich legitymacji partyjnych.Jak podaje uczestnik wydarzeń, „po zjedzeniulegitymacji musieli wypić po pół litra mocnego bimbru, a wcześniej Żyd isekretarz [partii w wiosce] otrzymali po piętnaście batów w gołe d.Żydazabraliśmy ze sobą”.Nietrudno wyobrazić sobie, co później się z nim stało3.Między sierpniem a listopadem 1944 r.agent UB Hersz Blanke (Holc)zadenuncjował NKWD i UB w Lublinie kilkunastu żołnierzy Armii Krajowej.Okręgowe dowództwo AK wydało na niego wyrok śmierci.4 listopada 1944 r.pluton bojowy jednostki porucznika AK Czesława Rosińskiego „Jemioły” zabiłtego agenta4.5 lutego 1945 r.żołnierze Armii Krajowej Tadeusz Niedźwiecki „Sten”i Bolesław Jóźwiakowski „Huzar” zabili dowódcę milicji w Zwierzyńcu DawidaBibermana, który był Żydem5.2 Wątpliwe, aby to NSZ wykonało wyrok śmierci.Najprawdopodobniej była to NarodowaOrganizacja Wojskowa, która bardzo prężnie działała w Rzeszowie.W każdym wypadku, jak podajeHerzog, zabójstwo wzbudziło panikę wśród miejscowych Żydów, a w połączeniu z rozruchamiantyżydowskimi skłoniło ich do opuszczenia miasta.H.A.Herzog, And Heaven., s.301.3 Marian Bobolewski do autora, list z 27 XI 1992 r.4 Bojówką dowodził Romuald Szydelski „Paweł”.W styczniu 1945 r.pięciu członków grupyaresztowano, przeprowadzono ich szybki proces i rozstrzelano.Ich siedmiu zwierzchnikówotrzymało wyroki długoletniego więzienia.A.G.Kister, Koniec donosiciela, „Gazeta Polska”, 14 IX1995, s.7; 1.Caban, E.Machocki, Za władzę ludu, Lublin 1975, s.157; T.Blatt, Sobibor.TheForgotten Revolt.A Survivor's Report, Issaquah 1997, s.109.5 Polegli w walce., s.89; R.Wnuk, Konspiracja akowska i poakowska na Zamojszczyźnie od lipca1945 do 1956 roku, Zamość 1993, s.83-84.129Znamy również przypadki grupowych mordów na domniemanychwspółpracownikach UB różnego pochodzenia, w tym Żydów.W województwiebiałostockim „24 marca 1945 r.oddział samoobrony [ppor.KazimierzaKamieńskiego „Huzara”] wszedł do Czyżewa, gdzie zlikwidował 13 osób.Zabito 9 osób narodowości żydowskiej oskarżonych o współpracę agenturalną zSowietami, 3 agentów pochodzenia polskiego - Józefa M., Józefa O i Józefa M.-oraz lejtnanta sowieckiego, który chwycił za broń”6.Niepodległościowcyatakowali również bezskutecznie posterunek milicji.W końcu rozbrojonokilkunastu żołnierzy sowieckich, podczas wymiany ognia ciężko ranionorównież polskie dziecko7.W nocy 25 marca 1945 r.oddziały AK por.Konrada Bartoszewskiego„Wira”, por.Mariana Wandy „Polakowskiego” i ppor
[ Pobierz całość w formacie PDF ]