[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.- Polityka socjalna, polegająca na: realizacji zasady bezpieczeństwa socjalnego; pełnymzatrudnieniu z przejściowym, strukturalnym tzw.(funkcjonalnym) bezrobociu; taryfowejpolityce płacowo-cenowej; oraz ubezpieczeniach społecznych (zdrowotnych, emerytalnych,inwalidzkich, itd.) Obowiązujących powszechnie, a więc przysługujących każdemuobywatelowi bez względu na rodzaj zatrudnienia i formę własności pracodawcy.Podstawowe elementy polityki koniunktury gospodarczej, uzewnętrzniają nie tylko problemywiążące się ze wzrostem (czy też rozwojem) gospodarczym, ale również z tą częścią politykispołecznej, która wiąże się bezpośrednio z działalnością i aktywnością gospodarczą.Są one przytym bardzo pojemne, bowiem zawierają w sobie rozwiązania i instrumentarium praktycznie zewszystkich sfer działalności gospodarczej.STRESZCZENIEKoniunktura gospodarcza - której pojęcie jest rozumiane często wieloznacznie - traktowane przedewszystkim jako splot warunków wywierających określony dodatni lub ujemny wpływ na stan i dynamikęzjawisk w gospodarce narodowej.Potocznie koniunktura jest synonimem stanu gospodarki.Dobrakoniunktura oznacza rozwój gospodarczy, zmiany strukturalne i równowagę ekonomiczną, a złakoniunktura zachwiana równowagę ogólną, spadek (lub zastój) produkcji, wymiany towarowej, cendochodu narodowego.Problematyka koniunktury gospodarczej, stanowiąc znaczny obszar badawczy ekonomii, ujawnia ścisłezwiązki z problematyką reprodukcji.W praktyce gospodarczej uzewnętrznia się ona poprzez koncepcje irealizacje polityki koniunkturalnej.Rozwój gospodarki rynkowej nie odbywa się w sposób ciągły, lecz jest przerywany kryzysamigospodarczymi.Obraz tak dostrzeganej aktywności gospodarczej jest jednocześnie obrazem koniunkturygospodarczej, kreśląc w czasie jej periodyczny rytm wzlotów i upadków, to jest okresy boomu i okresyzałamań.Odzwierciedla on cykl gospodarczy, będący powracającymi, ale nieregularnymi wahnięciamipoziomu ogólnej działalności gospodarczej.Synonimiczne z tym pojęciem jest pojęcie cyklukoniunkturalnego rozumiane jako periodycznie wytwarzające się wahania (przepływy i odpływy) istotnychskładników (przejawów) życia gospodarczego.Zasadniczymi jego elementami są: czas trwania, fazy i ichwzajemne proporcje, punkty zwrotne koniunktury, amplituda wahań wokół linii trendu i jej intensywności.Periodyzacja cyklu koniunkturalnego, opiera się na wielu koncepcjach oznaczenia jego faz.Najczęściejspotykaną jest czterofazowa koncepcja cyklu koniunkturalnego, które jednak różnie są nazywane i różnajest ich kolejność.W Polsce największą popularność zyskała koncepcja podziału cyklu na : kryzys,depresję, ożywienie (poprawa) i rozkwit (prosperita).Fazy te niekiedy łączy się i nazywa recesją - dwiepierwsze, oraz ekspansją pozostałe.Spotkać można się również z podziałem na : ożywienie, ekspansję,recesję i kontrakcje oraz na: rozkwit, recesję, depresję i poprawę.Obok czterofazowych, w literaturzeprzedmiotu trafić można również na koncepcję trójfazowego podziału cyklu koniunkturalnego.Jej istotazasadza się na relacji rzeczywistego tempa wzrostu do trendu, jako kryterium wyznaczania faz.Wpierwszej fazie jest wzrost szybszy od trendu, w drugiej wzrost jest zbliżony do trendu, a w trzeciej wzrostjest wolniejszy niż trend.Stosując kryterium długości, tj.czasu trwania cyklu koniunkturalnego, wielkości amplitudy wahań, atakże przyczyn i obszarów ich występowania możliwym staje się dokonanie ich pewnej klasyfikacji.Zewzględu na czas trwania rozróżnia się: cykle "długie" trwające około 50-60 lat (są to tzw.cykleKondratiewa); cykle "średnie" trwające około 20 lat (są nimi np.cykle rolnicze i cykle budowlane); cykle"krótkie" trwające 10 lat (są nimi tzw.cykle zapasów trwające około 3 lat; 3-4 letnie cykle Kitchina; 8-10letnie cykle Juglera.Ze względu na specyfikę występowania: cykle normalne (regularne) trwające od około 4 do 11 lat;cykle sezonowe; cykle szczególne i cykle pośrednie.Ze względu na obszar występowania wyróżnia się: cykle rolnicze - w tym tzw.cykle świńskie (trwające3-4 lata) i cykle rolnicze długie (trwające około 20 lat); cykle budowlane trwające około 20 lat; oraz cyklerynkowe (nazywane także szczegółowymi).114 EKONOMIA zarys podstawowych problemówZe względu na zasięg wyróżnia się cykle krajowe, cykle regionalne, oraz cykle światowe.Przedstawiony podział cykli koniunkturalnych nie jest ostatecznym.W praktyce gospodarczej spotkaćmożna się z innymi ich rodzajami, które są jednak najczęściej ich dalszą konkretyzacją.Obok ściśleekonomicznego opisu zjawisk koniunkturalnych w gospodarce narodowej, niekiedy spotkać można siętakże z niekonwencjonalną interpretacją koniunktury gospodarczej.Ocena koniunktury gospodarczej wymaga dokonania jej w oparciu o odpowiednio dobrane wskaznikiopisujące konkretne stany aktywności gospodarczej.Są nimi wskazniki koniunktury gospodarczej, którymisą zbiory ogólnych wskazników makroekonomicznych, mających charakter ogólny lub specjalistyczny (jak:wskazniki pilotujące, wskazniki współbieżne, wskazniki reagujące ze zwłoką) oraz wskaznikiniekonwencjonalne.W krajach rozwiniętej gospodarki rynkowej koniunkturę gospodarczą opisuje się w oparciu o zbioryogólnych wskazników uważanych jednocześnie za podstawowe wskazniki koniunktury.W polskiejpraktyce gospodarczej dla potrzeb oceny koniunktury, wiele ośrodków naukowych, instytucji finansowycha także pism ekonomicznych podjęło się publikacji własnych wskazników, różnie je nazywając.Rzeczywistość gospodarcza współczesnego świata wymusiła na polityce gospodarcze równieżkoncentrację uwagi na kwestiach koniunktury gospodarczej, a w konsekwencji na koncepcjach i realizacjipolityki koniunktury gospodarczej.Współcześnie w krajach gospodarki rynkowej, główną rolę wregulowaniu koniunktury przypisuje się polityce : pieniężno-kredytowej, finansowej, zatrudnienia, wzrostugospodarczego, inwestycyjnej, strukturalnej, przemysłowej, rolnej, antyinflacyjnej, zagranicznej, promocjikonkurencji i społecznej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]