[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Manipulowanie kursem jest to sztuczne zawyżanie lub zaniżanie kursu papieru wartoÅ›ciowego w celu osiÄ…gniÄ™cia jakiegoÅ› celu, np.przejÄ™cia spółki czy osiÄ…gniÄ™cia zysku.DziaÅ‚anie takie jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ powoduje utratÄ™ zaufania przez inwestorów do caÅ‚ego rynku.W ustawie Prawo o publicznym obrocie papierami wartoÅ›ciowymi dziaÅ‚ania takie sÄ… ostro piÄ™tnowane i np.za sztuczne podwyższanie lub zaniżanie ceny papierów wartoÅ›ciowych grozi kara grzywny do 5.000.000 zÅ‚ oraz kara wiÄ™zienia do lat 3.Mimo ostrych kar pokusa szybkiego zarobku jest na tyle silna, że dość czÄ™sto zdarzajÄ… siÄ™ sytuacje, gdy cena papieru gwaÅ‚townie zaczyna ulegać zmianie bez żadnych wyraźnych powodów.Sytuacja wyjaÅ›nia siÄ™ po kilku czy kilkunastu dniach, gdy spółka przekazuje ważnÄ… informacjÄ™, która prawdopodobnie wczeÅ›niej przedostaÅ‚a siÄ™ w sposób nielegalny do pewnej grupy inwestorów.Krótka sprzedażKrótka sprzedaż to sprzedaż akcji, których nie posiadamy.Aby zawrzeć takÄ… transakcjÄ™, należy najpierw pożyczyć papiery wartoÅ›ciowe za poÅ›rednictwem biura maklerskiego.Pożyczone papiery inwestor musi zwrócić w okreÅ›lonym terminie, najczęściej odkupujÄ…c je na gieÅ‚dzie.Operacja tak jest opÅ‚acalna w przypadku spadku cen akcji danego waloru.Transakcje pakietoweCzasami zachodzi potrzeba nabycia bardzo dużego pakietu akcji.OczywiÅ›cie, można to zrobić w trakcie jednej lub kilku sesji, skÅ‚adajÄ…c kilkadziesiÄ…t, czasami kilkaset zleceÅ„.Niestety, dziaÅ‚anie takie jest czasochÅ‚onne i z reguÅ‚y jego efektem jest znaczny wzrost kursu akcji.RozwiÄ…zaniem powyższego problemu sÄ… transakcje pakietowe, czyli transakcje dużymi pakietami akcji.Regulacje gieÅ‚dowe okreÅ›lajÄ…, jak duży musi być to pakiet i jaka może być cena transakcji pakietowej.W odróżnieniu od zwykÅ‚ych transakcji gieÅ‚dowych oferta kupna czy sprzedaży papierów wartoÅ›ciowych nie jest widziana przez wszystkich uczestników rynku, ale jedynie przez jedno biuro maklerskie, do którego zostaÅ‚a skierowana.Transakcje pakietowe sÄ… zwykle uzgadniane wczeÅ›niej pomiÄ™dzy inwestorami, natomiast na gieÅ‚dzie nastÄ™puje jedynie zawarcie transakcji, której skutkiem jest przeniesienie wÅ‚asnoÅ›ci.Innym elementem różniÄ…cym transakcje pakietowe od zwykÅ‚ych transakcji gieÅ‚dowych jest w zasadzie dowolna data rozliczenia transakcji, ustalana przez strony transakcji.Animator rynku i animator emitentaPÅ‚ynność papierów wartoÅ›ciowych, które majÄ… maÅ‚e obroty lub nie dochodzi do żadnej transakcji, może być poprawiana przez animatorów.Animator to biuro maklerskie bÄ™dÄ…ce czÅ‚onkiem gieÅ‚dy, które za odpowiedniÄ… opÅ‚atÄ… zobowiÄ…zuje siÄ™ do podtrzymywania pÅ‚ynnoÅ›ci poprzez wystawianie zarówno zleceÅ„ kupna, jak i sprzedaży.OczywiÅ›cie, limity cen w zleceniach muszÄ… być różne, tj.w zleceniu sprzedaży wyższe, a w zleceniu kupna - niższe.Chodzi bowiem o to, aby uniemożliwić animatorowi skÅ‚adanie zleceÅ„, które mogÅ‚yby być zrealizowane przez inne jego zlecenia.W przypadku systemu notowaÅ„ jednolitych animator, jeżeli jest taka możliwość, powinien doprowadzić do wyznaczenia kursu transakcyjnego.IstniejÄ… dwa rodzaje animatorów: animator rynku i animator emitenta.Animator rynku podpisuje umowÄ™ o podtrzymywanie pÅ‚ynnoÅ›ci z gieÅ‚dÄ…, natomiast animator emitenta ze spółkÄ…, której akcje bÄ™dÄ… przedmiotem animowania.W tym drugim przypadku biuro maklerskie otrzymuje od emitenta wynagrodzenie.GieÅ‚da okreÅ›la dla każdego animatora m.in.:lminimalnÄ… wielkość zlecenia;llw przypadku ofert rozbieżnych warunki, w których animator musi polepszyć wczeÅ›niej wprowadzone zlecenia celem wyznaczenia kursu równowagi;llczas reakcji na poprawienie zlecenia;llszerokość spreadu w zleceniach animatora.lW odniesieniu do jednego instrumentu dziaÅ‚ać może wiÄ™cej niż jeden animator.Animatorzy rynku posiadajÄ… przywilej modyfikacji zleceÅ„ przed otwarciem (w fazie interwencji animatora).Modyfikacja ta polega tylko na „poprawianiu zlecenia”, tzn.wolumen może być tylko zwiÄ™kszany, limit zlecenia kupna zwiÄ™kszany, a sprzedaży zmniejszany.Jeżeli na danym papierze nie ma animatora, to w fazie interwencji dostÄ™p do karnetu i możliwość zmiany zlecenia w sposób analogiczny jak animator majÄ… wszyscy uczestnicy rynku.Prospekt emisyjny i memorandum informacyjneProspekt emisyjny to dokument, który musi sporzÄ…dzić każdy emitent wprowadzajÄ…cy swoje papiery do publicznego obrotu.Prospekt zawiera szczegółowe informacje na temat emitenta, jego sytuacji finansowej i prawnej, przeznaczenia Å›rodków z nowej emisji, planów inwestycyjnych itp.Prospekt musi być również sporzÄ…dzany przez spółki publiczne w przypadku emisji nowych serii akcji.Spółki, które chcÄ…, aby ich akcje byÅ‚y notowane na regulowanym rynku pozagieÅ‚dowym, czyli na CeTO, sÄ… zobowiÄ…zane do przygotowania tzw.memorandum informacyjnego.Dokument ten jest zbliżony konstrukcjÄ… do prospektu emisyjnego, ale zakres zamieszczonych w nim informacji jest znacznie mniejszy.Wezwanie, ochrona interesów akcjonariuszy mniejszoÅ›ciowychNa rynku publicznym istnieje mechanizm zabezpieczajÄ…cy akcjonariuszy przed sytuacjÄ…, w której kontrolÄ™ nad spółkÄ… w sposób nagÅ‚y przejmuje jeden inwestor lub grupa inwestorów.Mechanizmem tym jest wezwanie.Technicznie wyglÄ…da to w ten sposób, że wzywajÄ…cy informuje rynek o swoich zamiarach i poprzez jedno biuro maklerskie skupuje akcje po okreÅ›lonej cenie.W przypadku ogÅ‚oszenia wezwania gieÅ‚da zawiesza obrót akcjami danej spółki na jeden dzieÅ„, tak aby inwestorzy mogli spokojnie zapoznać siÄ™ z ofertÄ… wzywajÄ…cego.Cena jest najważniejszym elementem wezwania.Nie może ona być mniejsza od Å›redniej ceny z ostatnich 6 miesiÄ™cy na gieÅ‚dzie ani od najwyższej ceny, jakÄ… zapÅ‚aciÅ‚ wzywajÄ…cy w ciÄ…gu ostatnich 12 miesiÄ™cy.Nabycie w ciÄ…gu 3 miesiÄ™cy akcji, które dajÄ… wiÄ™cej niż 10% gÅ‚osów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, może odbyć siÄ™ jedynie poprzez wezwanie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]