[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.lStanowisko amerykaÅ„skie:lpropozycja powoÅ‚ania do życia miÄ™dzynarodowej instytucji, która miaÅ‚a być tylko „funduszem”, tj.pula wydzielonych Å›rodków pochodzÄ…cych z wpÅ‚at czÅ‚onkowskich (MiÄ™dzynarodowy Fundusz Walutowy);llobdarzenie tej instytucji uprawnieniami nadzoru nad przestrzeganiem przyjÄ™tych zasad systemu tj.stabilność kursów walut oraz powstrzymywanie przed stosowaniem ograniczeÅ„ walutowychlZasady systemu z Bretton Woods:lPrzyjÄ™cie systemu kursu staÅ‚ego, opartego na relacji urzÄ™dowych parytetów walut.Parytet miaÅ‚ być okreÅ›lony w zÅ‚ocie albo w stosunku do dolara amerykaÅ„skiego.Bieżący kurs rynkowy mógÅ‚ siÄ™ wahać ±1% od kursu parytetowego.Bank centralny przy gÅ‚Ä™bszych odchyleniach zobowiÄ…zany byÅ‚ do kupna lub sprzedaży obcych dewiz w celu niedopuszczenia do wyjÅ›cia kursu poza wyznaczone pasmo wahaÅ„;llZmiany kursu parytetowego byÅ‚y dopuszczalne wyÅ‚Ä…cznie w przypadku tzw.fundamentalnego braku równowagi przez co rozumiano nierównowagÄ™ dÅ‚ugotrwaÅ‚Ä…, nieodwracalnÄ…, wyrosÅ‚Ä… na podÅ‚ożu strukturalnym.W tym przypadku zmiana kursu w granicach do 10% wymagaÅ‚a powiadomienia MiÄ™dzynarodowego Funduszu Walutowego;llPrzywrócenie peÅ‚nej wymienialnoÅ›ci wzajemnej walut krajów czÅ‚onkowskich w zakresie obrotów bieżących, przy zachowaniu prawa do tymczasowego utrzymywania w mocy istniejÄ…cych już ograniczeÅ„, bez wprowadzania nowych.Obroty kapitaÅ‚owe mogÅ‚y podlegać reglamentacji.llW zasadzie wszystkie wymienialne i szerzej akceptowane jednostki pieniężne dopuszczone zostaÅ‚y do peÅ‚nienia roli walut miÄ™dzynarodowych, jednak wprowadzenie systemu parytetów okreÅ›lonych w zÅ‚ocie i dolarach amerykaÅ„skich spowodowaÅ‚o, że przyrost Å›wiatowej pÅ‚ynnoÅ›ci finansowej stawaÅ‚ siÄ™ funkcjÄ… bilansu pÅ‚atniczego USA.Ponadto USA mogÅ‚y dokonywać transakcji wyrównawczych za pomocÄ… wÅ‚asnej waluty i odnosić korzyÅ›ci seigniorage.Dolar amerykaÅ„ski staÅ‚ siÄ™ kluczowÄ… walutÄ… Å›wiata.lFunkcje dolara amerykaÅ„skiego w miÄ™dzynarodowym systemie walutowym:lrezerwowalllokacyjnallinterwencyjnalltransakcyjnalFunkcjonowanie systemu:lbezpoÅ›rednio po II wojnie Å›wiatowej wszystkie kraje europejskie miaÅ‚y niewymienialne waluty, niewielkie strumienie wzajemnego handlu rozliczane byÅ‚y w ramach dwustronnego clearingu.WyjÄ…tek to Wielka Brytania silnie powiÄ…zana z terenami zamorskimi;llwprowadzenie clearingu multilateralnego w ramach Europejskiej Unii PÅ‚atniczej, który opieraÅ‚ siÄ™ na zasadzie równoważenia obrotów każdego paÅ„stwa nie z poszczególnymi krajami partnerskimi, ale z grupÄ… czÅ‚onków Unii jako caÅ‚oÅ›ciÄ…;llwprowadzenie wzajemnej zewnÄ™trznej wymienialnoÅ›ci walut europejskich w 1958r.;llpostÄ™pujÄ…ca odbudowa rezerw dewizowych krajów Europy Zachodniej w warunkach staÅ‚ych kursów doprowadziÅ‚a do wzrostu dolarowych zobowiÄ…zaÅ„ Stanów Zjednoczonych.Rozwój handlu i strumieni kapitaÅ‚owych wymagaÅ‚ jednak staÅ‚ego powiÄ™kszenia miÄ™dzynarodowej pÅ‚ynnoÅ›ci.Rezerwy kruszcu byÅ‚y jednak niewystarczajÄ…ce, staÅ‚a cena byÅ‚a antybodźcem do rozszerzenia produkcji kruszcu;llpowiÄ™kszenie zasobu miÄ™dzynarodowej pÅ‚ynnoÅ›ci poprzez podwyższanie krótkoterminowych pasywów USA podważyÅ‚o zaufanie do systemu oraz rozbudziÅ‚o obawy zwiÄ…zane ze zbliżajÄ…cym siÄ™ kryzysem pÅ‚ynnoÅ›ci miÄ™dzynarodowej (ryzyko masowej konwersji dolarów na zÅ‚oto i obawa, że dolar stanie siÄ™ niewymienialny na zÅ‚oto);llÅ›rodkiem zaradczym na grożący kryzys pÅ‚ynnoÅ›ci miaÅ‚o być utworzenie systemu specjalnych praw ciÄ…gnienia (Special Drawing Rights- SDR), SDR- miaÅ‚ wedÅ‚ug oczekiwaÅ„- stać siÄ™ głównym aktywem rezerwowym Å›wiata i zastÄ…pić w tej funkcji dolara amerykaÅ„skiego.ByÅ‚ to pieniÄ…dz zasadzajÄ…cy siÄ™ na konwersji, nie majÄ…cy wsparcia zabezpieczajÄ…cego.Spodziewany kurs pÅ‚ynnoÅ›ci miÄ™dzynarodowej nigdy nie nastÄ…piÅ‚, a rola SDR-ów jest marginalna w strukturze rezerw dewizowych poszczególnych paÅ„stw.lOcena dziaÅ‚ania systemu z Bretton Woods:lsystem z Bretton Woods skonstruowany zostaÅ‚ pod kÄ…tem potrzeb gospodarki Stanów Zjednoczonych, zaraz po zakoÅ„czeniu II wojny Å›wiatowej, a także z chÄ™ci unikniÄ™cia wydarzeÅ„, jakie miaÅ‚y miejsce w latach trzydziestych;llprzyczyniÅ‚ siÄ™ do intensyfikacji miÄ™dzynarodowych powiÄ…zaÅ„ handlowych;llzapewniÅ‚ on gospodarce Å›wiatowej pieniÄ…dz miÄ™dzynarodowy tj.dolar amerykaÅ„ski;llzapewniÅ‚ stabilność kursów walutowych;llsÅ‚abość systemu z Bretton Woods wynikaÅ‚a z niezapewnienia odpowiedniej podaży pÅ‚ynnoÅ›ci miÄ™dzynarodowej oraz skutecznych i neutralnych wobec równowagi wewnÄ™trznej Å›rodków przywrócenia równowagi pÅ‚atniczej;lloficjalne zawieszenie (15 sierpnia 1971r.) wymienialnoÅ›ci dolara na zÅ‚oto przy wprowadzeniu przez wÅ‚adze Stanów Zjednoczonych Å›rodków zaradczych celem poprawy sytuacji w bilansie handlowym;llprzeprowadzenie tego samego dnia, pierwszej od lat trzydziestych dewaluacji dolara (o 8%) a w konsekwencji rewaluacja innych podstawowych walut tj.marki niemieckiej i guldena holenderskiego;llna mocy porozumienia w Smithsonian Instituda zwiÄ™kszenie amplitudy dopuszczalnych wahaÅ„ oficjalnych kursów walut w stosunku do dolara USA od ±1% do ±2,25%;lldokonanie w marcu 1972r.drugiej oficjalnej dewaluacji dolara (o ok.10%);llupÅ‚ynnienie kursów walut 19 marca 1973 w wiÄ™kszoÅ›ci krajów czÅ‚onkowskich MiÄ™dzynarodowego Funduszu Walutowego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]