[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.OtworzyÅ‚o okres sprzeciwu przeciw zniewoleniu i dominacji szlachty w narodzie.Zryw nocy listopadowej nie obaliÅ‚ zależnoÅ›ci od zaborcy, ale pokazaÅ‚, że nie wolno nigdy zrezygnować z walki o wolne i niepodlegÅ‚e paÅ„stwo, nawet jeżeli cel ten jest prawie niemożliwy do zrealizowania.Polacy wystawili w sumie ok.140 tyÅ›.ludzi , co zmusiÅ‚o Carat do mobilizacji wszystkich siÅ‚ i uniemożliwiÅ‚o Rosji interwencjÄ™ na zachodzie.Polacy pokazali innym narodom, że pomimo trzydziestopiÄ™cioletniej niewoli nie zatracili tożsamoÅ›ci narodowej, że nie umarÅ‚ w niech patriotyzm i duch walki.Sposób rozgrywania niektórych bitew przez powstaÅ„ców byÅ‚ bardzo dobry i staÅ‚ siÄ™ dla wojskowych innych krajów materiaÅ‚em do studiów.Rytmy Warszawianki - pieÅ›ni powstaÅ„czej towarzyszÄ… żoÅ‚nierzom podczas uroczystoÅ›ci, a dzieÅ„ 21 listopada jest w wojsku Dniem Podchorążego.Uważam, że Powstanie Listopadowe byÅ‚o dla Polaków pewnego rodzaju „nauczkÄ…".PokazaÅ‚o, iż podzielony i niezorganizowany naród nie ma szans na zwyciÄ™stwo w jakiejkolwiek walce.Powstanie miaÅ‚oby dużo wiÄ™ksze szanse powodzenia, gdyby wybuchÅ‚o w innym czasie i byÅ‚o lepiej przygotowane.Utrata sejmu, konstytucji, wojska, spustoszenie kraju i tysiÄ…ce zabitych to moim zdaniem zbyt duża cena za niekompetencjÄ™ rzÄ…dzÄ…cych i brak organizacji.Geneza, przebieg i skutki odkryć geograficznychNa poczÄ…tku ery nowożytnej, poważnym problemem gospodarczym byÅ‚ brak dostarczanych metali szlachetnych.Szukano różnych sposobów wyjÅ›cia z tej sytuacji.Jednym z rozwiÄ…zaÅ„ byÅ‚o zwiÄ™kszenie wydobycia metali w Europie.Na czoÅ‚o wysunęły siÄ™ tu kopalnie niemieckie.Lecz zÅ‚oża europejskie nie byÅ‚y w stanie zaspokoić wysokich zapotrzebowaÅ„ w owych czasach.ZaczÄ™to wiÄ™c szukać złóż poza EuropÄ….WielkÄ… rolÄ™ odegraÅ‚ też praktykowany od jakiegoÅ› czasu handel lewantyÅ„ski.Od czasu wypraw krzyżowych ustaliÅ‚y siÄ™ da główne szlaki handlowe w Europie, mianowicie: poÅ‚udniowy i północny.Szlakiem poÅ‚udniowym okrÄ™ty wÅ‚oskie zaopatrywaÅ‚y EuropÄ™ w niezbÄ™dne produkty ze Wschodu, Indii oraz Chin.ByÅ‚y nimi korzenie, pachnidÅ‚a, barwniki, owoce poÅ‚udniowe oraz różne tkaniny.W caÅ‚ym tym procederze wielkie utrudnienie stanowiÅ‚y tereny tureckie, które uniemożliwiaÅ‚y bÄ…dź znacznie utrudniaÅ‚y handel ze Wschodem.W tym stanie rzeczy znalezienie morskiej drogi do Indii byÅ‚o głównym zadaniem kupiectwa europejskiego.ByÅ‚a to główna przyczyna podjÄ™cia wypraw oceanicznych, które w konsekwencji doprowadziÅ‚y do odkryć geograficznych.Pierwszym paÅ„stwem które zapoczÄ…tkowaÅ‚o wyprawy byÅ‚a Portugalia, skÅ‚oniÅ‚a jÄ… ku temu sytuacja gospodarki feudalnej w XIV i XV w.Tenże wÅ‚aÅ›nie kryzys pachnÄ…Å‚ szlachtÄ™ na drogÄ™ poszukiwaÅ„ rekompensat za pogorszenie poÅ‚ożenia ekonomicznego.ByÅ‚o to też powodem rozbójnictwa panów angielskich, wielkich odkryć oraz expansji kolonialnej.Zdobywanie nowych terenów byÅ‚o dla zubożaÅ‚ej szlachty dobrym sposobem wzbogacenia siÄ™.JedynÄ… wielkÄ… przeszkodÄ… w tym caÅ‚ym procederze byÅ‚ brak dokÅ‚adnych map.Mapy Å›wiata odzwierciedlaÅ‚y zarys wyobrażenia ludzi o Å›wiecie.Powszechnie przyjÄ™te byÅ‚o, iż ziemia jest w ksztaÅ‚cie prostokÄ…ta, lub koÅ‚a.Centrum wyznaczyÅ‚a Ziemia ÅšwiÄ™ta z JerozolimÄ…, a na wschodzie znajdowaÅ‚ siÄ™ Biblijny raj.NajdokÅ‚adniejsze mapy, w obrÄ™bie tych wyobrażeÅ„, byÅ‚y proweniencji WÅ‚oskiej oraz Portugalskiej.Z czasem zaczęła jednak powracać zapomniana już, wiedza Å›wiata antycznego.RównoczeÅ›nie z postÄ™pem wiedzy teoretycznej nastÄ™powaÅ‚o udoskonalenie praktyczne w dziedzinie żeglugi morskiej, a wiÄ™c kompasy, budowa wiÄ™kszych i silniejszych okrÄ™tów zaopatrzonych w liczniejsze żagle.WÅ‚aÅ›nie dziÄ™ki zastosowaniu kompasów można byÅ‚o sporzÄ…dzać dokÅ‚adne mapy, oraz żeglować w dzieÅ„, co byÅ‚o dotychczas możliwe tylko w nocy, wyznaczajÄ…c kierunki za pomocÄ… gwiazdy polarnej.Na ówczesne czasy znajomość Å›wiata ograniczaÅ‚a siÄ™ do półkuli wschodniej, a dokÅ‚adniej do terenów Europy, Azji oraz Afryki.Wiedza geograficzna wiele zawdziÄ™cza takim ludziom jak: wÅ‚och Giovanni da Pian del Carpini, oraz najsÅ‚ynniejszemu podróżnikowi Å›redniowiecza Marco Polo, który dotarÅ‚ do Chin.DzieÅ‚o Marco Polo traktujÄ…ce o jego podróżach, zdobyÅ‚o wielkie uznanie.Na jego podstawie sporzÄ…dzono nawet tzw.mapÄ™ kataloÅ„skÄ…, z której korzystali wielcy żeglarze jak np.Kolumb.Do wielkich odkrywców Å›redniowiecza zalicza siÄ™ Normanów, którym przypisuje siÄ™ nieoficjalne odkrycie Ameryki.Natomiast oficjalnie, choć nieÅ›wiadomie dokonaÅ‚ tego Krzysztof Kolumb, który jest uważany za najwiÄ™kszego odkrywcÄ™ w dziejach ludzkoÅ›ci.UrodziÅ‚ siÄ™ w Genui miÄ™dzy 25.08 a 31.11 w roku 1451.ByÅ‚ synem tkacza Dominika Kolumba i Zuzanny Fontanatossy.Chęć dotarcia drogÄ… morskÄ… do Indii staÅ‚a siÄ™ dość szybko ideÄ… przewodniÄ… Kolumba.Już w 1474 roku mÅ‚ody, nie znany nikomu Kolumb zwraca siÄ™ do sÅ‚awnego uczonego, geografa Toscanellego, z proÅ›bÄ… wyjaÅ›nienia najkrótszej drogi do Indii.Toscanelli powiedziaÅ‚ mu, że najkrótsza droga prowadzi przez Ocean Atlantycki na zachód od Europy, a nie wzdÅ‚uż brzegów Afryki.BÅ‚Ä™dne wyliczenie uczonego oparte byÅ‚o na wyliczeniach Ptolemeusza, wedÅ‚ug których obwód Ziemi byÅ‚ znacznie mniejszy niż w rzeczywistoÅ›ci.W latach 1484 - 1485 Kolumb zwracaÅ‚ siÄ™ do króla Portugalii Jana II z propozycjÄ… zorganizowania wyprawy z Europy przez Ocean Atlantycki na zachód.Król odrzuciÅ‚ ofertÄ™ Kolumba głównie dlatego, że Portugalia zainteresowana byÅ‚a drogÄ… wokół Afryki.Później Kolumb próbowaÅ‚ pozyskać dla swych planów królowÄ… kastylijskÄ… IzabelÄ™ i królów: angielskiego - Henryka VII i francuskiego - Karola VIII.Nie udaÅ‚o to mu siÄ™.Natomiast jego ponowne staranie siÄ™ o wpÅ‚ywy na terenie Hiszpanii powiodÅ‚o siÄ™.Kolumb zostaÅ‚ mianowany dożywotnim admiraÅ‚em, wicekrólem oraz gubernatorem ziem, które odkryje.Zapewniono mu również udziaÅ‚ w zyskach z wyprawy, w zamian za to Kolumb musiaÅ‚ ponieść 1/8 kosztów wyprawy, co wynosiÅ‚o 250 tys.maravedis.Kolumb do swojej wyprawy wybraÅ‚ najlepsze typy okrÄ™tów, jakie wówczas znano: karawele i okrÄ™ty typu portugalskiego.ByÅ‚o ich trzy: okrÄ™t Santa Maria oraz mniejsze statki: Pinta i Niňa.4.08.1492 flotylla Kolumba wyruszyÅ‚a z portu Palos de la Frontera w poÅ‚udniowo - zachodniej Hiszpanii, kierujÄ…c siÄ™ ku wyspom Kanaryjskim, później po dÅ‚ugim rejsie dotarÅ‚ na wyspÄ™ dzisiaj zwanÄ… Watling z archipelagu wysp Bahama
[ Pobierz całość w formacie PDF ]