[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.llBÅ‚Ä…d „to samo przez to samo”, jest to:l- bÅ‚Ä…d tzw.BÅ‚Ä™dne koÅ‚o bezpoÅ›rednie, polega on na tym, że w części stanowiÄ…cej definiens wystÄ™puje wyraz definiowany.- bÅ‚Ä…d tzw.BÅ‚Ä™dne koÅ‚o poÅ›rednie, polega na tym, że jeden wyraz definiujemy używajÄ…c drugiego wyrazu a nastÄ™pnie drugi wyraz definiujemy trzecim wyrazem, przy czym okazuje siÄ™, że trzeci wyraz wymaga zdefiniowana przez wyraz pierwszy.W tekstach można napotkać:lDefinicje za szerokie, wystÄ™puje ona wówczas, gdy zakres definiensa obejmuje także jakieÅ› przedmioty nie należące do zakresu definiendum; jest tutaj za maÅ‚o cech i treść jest zbyt uboga;lNp.„Prokurator jest to pracownik prokuratury”.zakres definiensa (pracownik prokuratury) jest nadrzÄ™dny w stosunku do zakresu definiendum.lDefinicja za wÄ…ska, wystÄ™puje ona wówczas, gdy zakres definiensa nie obejmuje wszystkich przedmiotów należących do zakresu definiendum;lNp.„ZwykÅ‚y ołówek to przyrzÄ…d do pisania zÅ‚ożony z prÄ™cika grafitu umieszczonego w niebieskiej oprawce z cedrowego drzewa”, jest tutaj za bogata treść a bardzo wÄ…ski jest zakres definiensa.W szczególnych rodzajach przepisów prawnych zawarte sÄ… wypowiedzi speÅ‚niajÄ…ce rolÄ™ ustawowej definicji wyrazu, ujmowane sÄ… one poza tÄ… wypowiedziÄ… w (nawiasie), sÄ… to definicje nawiasowe.W technice legislacyjnej używane sÄ… również definicje intencjonalne.4.Alternatywa i dysjunkcjaAlternatywa nierozÅ‚Ä…czna (zwykÅ‚a) , jest to zdanie zÅ‚ożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora alternatywy nierozÅ‚Ä…cznej, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa siÄ™ sÅ‚owa „ lub”;warunkiem prawdziwoÅ›ci alternatywy zwykÅ‚ej jest prawdziwość choćby jednego argumentu zdaniowego;warunkiem koniecznym dla faÅ‚szywoÅ›ci alternatywy zwykÅ‚ej jest faÅ‚szywość obu zdaÅ„ skÅ‚adowych;np.„Nabywca otrzymaÅ‚ części zamienne lub bon na bezpÅ‚atnÄ… naprawÄ™”;stwierdza siÄ™, że nabywca otrzymaÅ‚ przynajmniej jedno, a nie wyklucza siÄ™, że otrzymaÅ‚ i części i bonAlternatywa rozÅ‚Ä…czna, jest to zdanie zÅ‚ożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora alternatywy rozÅ‚Ä…cznej, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa siÄ™ sÅ‚owa „ albo”;zdanie jest prawdziwe, gdy tylko jeden z argumentów zdaniowych jest prawdziwy oraz jeden i tylko jeden jest faÅ‚szywy;np.„Nabywca otrzymaÅ‚ części zamienne albo bon na bezpÅ‚atnÄ… naprawÄ™”;stwierdza siÄ™, że nabywca otrzymaÅ‚ jedno i tylko jedno z dwóch.Dysjunkcja, jest to zdanie zÅ‚ożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora dysjunkcji, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa siÄ™ sÅ‚owa „ bÄ…dź., bÄ…dź ”;zdanie jest prawdziwe, jeÅ›li przynajmniej jedno ze zdaÅ„ skÅ‚adowych jest faÅ‚szywy;prawdziwość obu zdaÅ„ skÅ‚adowych jest warunkiem wystarczajÄ…cym faÅ‚szywoÅ›ci dysjunkcji.np.„Nabywca otrzymaÅ‚ bÄ…dź części zamienne bÄ…dź bon na bezpÅ‚atnÄ… naprawÄ™”;stwierdza siÄ™, że nabywca nie otrzymaÅ‚ zarazem i części i bonu, co najwyżej jedno, a nie wyklucza siÄ™ tego, że i nie otrzymaÅ‚ części i nie otrzymaÅ‚ bonu.Używa siÄ™ ich w mowie potocznej tylko wtedy, gdy nie wiemy, które ze zdaÅ„ skÅ‚adowych jest prawdziwe, a które faÅ‚szywe.5.Koniunkcja, jest to zdanie zÅ‚ożone, które jest zbudowane przy pomocy funktora koniunkcji, tutaj jako przybliżonego równoważnika funktora używa siÄ™ sÅ‚owa „ i” , „oraz”, sÅ‚owa te traktowane sÄ… jako spójniki miÄ™dzyzdaniowe;warunkiem wystarczajÄ…cym i zarazem koniecznym dla prawdziwoÅ›ci koniunkcji jest prawdziwość obu zdaÅ„ skÅ‚adowych;faÅ‚szywość choćby jednego zdania skÅ‚adowego jest warunkiem wystarczajÄ…cym faÅ‚szywoÅ›ci koniunkcji;faÅ‚szywość obu zdaÅ„ skÅ‚adowych nie jest warunkiem koniecznym faÅ‚szywoÅ›ci koniunkcji, gdyż już przy jednym zdaniu faÅ‚szywym caÅ‚ość jest faÅ‚szywa;pomiÄ™dzy zdaniami skÅ‚adowymi musi istnieć zależność;kolejność zdaÅ„ koniunkcji w mowie potocznej może okreÅ›lać nastÄ™pstwo czasowe zdarzeÅ„ opisywanych w tych zdaniach;np.„Pobrali siÄ™ i mieli dzieci”, „Mieli dzieci i pobrali siÄ™”.kolejność argumentów funktora koniunkcji jest obojÄ™tna.6.Jasność tekstu prawnego ( doktryna claritas)Doktryna Claritas jest doktrynÄ… jasnoÅ›ci; dominuje tu zasada, że nie dokonuje siÄ™ wykÅ‚adni tego, co jasne; przepisy jasno i jednoznacznie sformuÅ‚owane nie wymagajÄ… wysiÅ‚ku ze strony interpretatora i nie należy w tym przypadku szukać innego znaczenia przepisów niż to znaczenie, które normodawca miaÅ‚ na myÅ›li.7.Ekwiwokacja i amfibolia.Ekwiwokacja, jest to bÅ‚Ä…d, który polega na tym, iż pewna osoba w jednym i tym samym rozumowaniu kilkakrotnie używa pewnego sÅ‚owa wieloznacznego w różnych znaczeniach, sÄ…dzÄ…c bÅ‚Ä™dnie, iż używa tego sÅ‚owa jednoznacznie;Np.„Każdy metal jest pierwiastkiem.MosiÄ…dz jest metalem, a wiÄ™c jest pierwiastkiem.”w pierwszym zdaniu użyto sÅ‚owa „metal” w innym znaczenia niż w drugim zdaniu;dla chemika i fizyka to sÅ‚owa ma dwa różne znaczenia;Amfibolia, jest to bÅ‚Ä…d, który polega na wygÅ‚oszeniu wypowiedzi wieloznacznej ze wzglÄ™du na skÅ‚adniÄ™, a osoba która go popeÅ‚nia nie zdaje sobie z niego sprawy;Np.„Pozwany pÅ‚acić bÄ™dzie poszkodowanemu miesiÄ™cznie 1000zÅ‚ renty alimentacyjnej Å‚Ä…cznie z zasiÅ‚kiem rodzinnym”
[ Pobierz całość w formacie PDF ]