[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po przekroczeniu pewnego obciążenia próbkaulega zniszczeniu.Obciążenie to Rc, zwane wytrzymaÅ‚oÅ›ciÄ… na Å›ciskanie, wyraża siÄ™ zależnoÅ›ciÄ…FcRc =S0Fc najmniejsza siÅ‚a powodujÄ…ca zniszczenie próbkiS0 pole poczÄ…tkowego przekroju próbkiKsztaÅ‚t próbki wpÅ‚ywa na wartość wytrzymaÅ‚oÅ›ci i z tego powodu próba Å›ciskana jestwykonywana na próbkach, których ksztaÅ‚t i wymiary okreÅ›lajÄ… normy.ZcinanieZcinanie elementu wystÄ™puje w wyniku dziaÅ‚ania dwu siÅ‚ równolegÅ‚ych o przeciwnychzwrotach, tworzÄ…cych parÄ™ siÅ‚.RamiÄ™ dziaÅ‚ania pary siÅ‚ jest bardzo maÅ‚e (rys.27).Rys.27.Zcinanie [1, s.31]W przypadku gdyby siÅ‚y te leżaÅ‚y na wspólnej linii dziaÅ‚ania, nie wystÄ…piÅ‚oby Å›cinanie,lecz Å›ciskanie.Rzeczywiste naprężenia wystÄ™pujÄ…ce w materiale przy Å›cinaniu obliczamystosujÄ…c wzór Projekt współfinansowany ze Å›rodków Europejskiego Funduszu SpoÅ‚ecznego37F=SZginanieZginanie najÅ‚atwiej można wyjaÅ›nić na przykÅ‚adzie belki o przekroju prostokÄ…tnym,podpartej na obu koÅ„cach, na którÄ… dziaÅ‚a siÅ‚a F (rys.28).Jeżeli.wyobrazimy sobie, żemateriaÅ‚ belki skÅ‚ada siÄ™ z włókien uÅ‚ożonych warstwami, to podczas zginania ulegajÄ… oneodksztaÅ‚ceniom.Górne włókna sÄ… Å›ciskane, dolne zaÅ› rozciÄ…gane.Mniej wiÄ™cej w Å›rodkubelki włókna nie ulegajÄ… Å›ciskaniu, ani rozciÄ…ganiu i tworzÄ… tzw.warstwÄ™ obojÄ™tnÄ… w którejulegajÄ… one tylko zgiÄ™ciu, nie zaÅ› odksztaÅ‚ceniu (skróceniu lub wydÅ‚użeniu), jak wpozostaÅ‚ych przypadkach.Rys.28.Schemat zginania [1, s.36]Wskutek odksztaÅ‚ceÅ„ w materiale powstajÄ… naprężenia w górnej części belkiÅ›ciskajÄ…ce, a w dolnej rozciÄ…gajÄ…ce, które proporcjonalnie malejÄ… do zera w warstwieobojÄ™tnej.Na naprężenia zginajÄ…ce skÅ‚adajÄ… siÄ™.zatem naprężenia Å›ciskajÄ…ce i rozciÄ…gajÄ…ce.Przy obliczeniach naprężeÅ„ zginajÄ…cych korzystamy ze wzoruMg=gWgdzie: Ãg naprężenia zginajÄ…ce w [Pa] (w praktyce w MPa),Mg moment zginajÄ…cy [N " m],W wskaznik wytrzymaÅ‚oÅ›ci przekroju na zginanie [ m3],Naprężenia zginajÄ…ce zależą od: wartoÅ›ci momentu zginajÄ…cego Mg i wartoÅ›ciwskaznika wytrzymaÅ‚oÅ›ci przekroju na zginanie W.SkrÄ™canieSkrÄ™canie wystÄ™puje w wyniku przyÅ‚ożenia pary siÅ‚ lub siÅ‚y na ramieniu prostopadle doosi prÄ™tów.Para siÅ‚ lub siÅ‚a dziaÅ‚ajÄ…ca na ramieniu wywoÅ‚ujÄ… moment skrÄ™cajÄ…cy MsPowoduje on obrót wzglÄ™dem siebie równolegÅ‚ych przekrojów prÄ™ta, wskutek czego włóknarównolegÅ‚e do osi ulegajÄ… skrÄ™ceniu o pewien kÄ…t.Naprężenia skrÄ™cajÄ…ce oblicza siÄ™ wgwzoruMs=sWsgdzie: Äs naprężenie skrÄ™cajÄ…ce w Pa (w praktyce w MPa), Ms moment skrÄ™cajÄ…cy w N " m,Ws wskaznik wytrzymaÅ‚oÅ›ci przekroju na skrÄ™canie w m3.Wskaznik wytrzymaÅ‚oÅ›ci przekroju na skrÄ™canie Ws jest wielkoÅ›ciÄ… charakteryzujÄ…cÄ…ksztaÅ‚t i wymiary przekroju skrÄ™canego elementu. Projekt współfinansowany ze Å›rodków Europejskiego Funduszu SpoÅ‚ecznego384.4.2.Pytania sprawdzajÄ…ceOdpowiadajÄ…c na pytania, sprawdzisz, czy jesteÅ› przygotowany do wykonania ćwiczeÅ„.1.Co nazywamy ruchem obrotowym?2.Co nazywamy momentem siÅ‚y F?3.Co nazywamy pracÄ…?4.Co nazywamy mocÄ…?5.Co nazywamy sprawnoÅ›ciÄ…?6.Co to jest tarcie?7.Co to jest naprężenie dopuszczalne?8.Co to jest naprężenie styczne?9.Co to jest odksztaÅ‚cenie?10.Co to jest naprężenie normalne?4.4.3.wiczeniawiczenie 1Oblicz prÄ™dkość obwodowÄ… V i kÄ…towÄ… É wirnika silnika elektrycznego o Å›rednicyd = 200 mm wykonujÄ…cego 1410 obr./min.Sposób wykonania ćwiczeniaAby wykonać ćwiczenie, powinieneÅ›:1) wypisać dane z polecenia ćwiczenia,2) wypisać wzory na prÄ™dkość obwodowÄ… i kÄ…towÄ…,3) obliczyć wartość prÄ™dkoÅ›ci obwodowej wstawiajÄ…c dane do wzoru,4) obliczyć wartość prÄ™dkoÅ›ci kÄ…towej wstawiajÄ…c dane do wzoru,5) napisać odpowiedz.Wyposażenie stanowiska pracy:- Poradnik dla ucznia,- kalkulator.wiczenie 2JakÄ… Å›rednicÄ™ minimalnÄ… musi mieć ogniwo Å‚aÅ„cucha podnoszÄ…cego Å‚adunek o masiem = 3000 kg jeżeli naprężenie dopuszczalne na rozciÄ…ganie wynosi 120 MPa.Sposób wykonania ćwiczeniaAby wykonać ćwiczenie, powinieneÅ›:1) wypisać dane z polecenia ćwiczenia,2) wykonać rysunek,3) wypisać wzór na naprężenie dopuszczalne,4) przeksztaÅ‚cić odpowiednio wzór,5) obliczyć Å›rednicÄ™ ogniwa Å‚aÅ„cucha wstawiajÄ…c dane do wzoru,6) otrzymanÄ… wartość podać w zaokrÄ…gleniu do peÅ‚nych milimetrów,7) napisać odpowiedz. Projekt współfinansowany ze Å›rodków Europejskiego Funduszu SpoÅ‚ecznego39Wyposażenie stanowiska pracy:- Poradnik dla ucznia,- kalkulator.4.4.4.Sprawdzian postÄ™pówCzy potrafisz:Tak Nie1) zdefiniować pojÄ™cia naprężenia i odksztaÅ‚cenia?ðð ðð2) zdefiniować pojÄ™cie naprężenia dopuszczalnego?ðð ðð3) okreÅ›lić pracÄ™, moc, energiÄ™ i sprawność?ðð ðð4) rozróżnić prÄ™dkość obwodowÄ… i prÄ™dkość kÄ…towÄ…?ðð ðð5) wyjaÅ›nić pojÄ™cie tarcia?ðð ðð6) rozróżnić tarcie Å›lizgowe i tarcie toczne?ðð ðð7) wyjaÅ›nić pojÄ™cie Å›cinania?ðð ðð8) wyjaÅ›nić pojÄ™cie zginania?ðð ðð9) okreÅ›lić pojÄ™cia siÅ‚a, moment siÅ‚y?ðð ðð10) wyjaÅ›nić pojÄ™cie para siÅ‚?ðð ðð Projekt współfinansowany ze Å›rodków Europejskiego Funduszu SpoÅ‚ecznego404.5.Części maszyn4.5.1.MateriaÅ‚ nauczaniaPoÅ‚Ä…czeniaPoÅ‚Ä…czenia sÅ‚użą do powiÄ…zania elementów maszyny w caÅ‚ość.Ogólnie dzieli siÄ™ je na:nierozÅ‚Ä…czne i rozÅ‚Ä…czne.PoÅ‚Ä…czenia nierozÅ‚Ä…czne to takie, których elementy przy ich rozÅ‚Ä…czaniu ulegajÄ…zniszczeniu.Należą do nich poÅ‚Ä…czenia: nitowe, spawane, zgrzewane, lutowane, klejowei wciskowe.PoÅ‚Ä…czenia rozÅ‚Ä…czne to takie, które można wielokrotnie rozÅ‚Ä…czyć bezuszkadzania elementów.Należą do nich poÅ‚Ä…czenia: gwintowe, wpustowe, wielowypustowe,koÅ‚kowe, sworzniowe i klinowe.Ponadto poÅ‚Ä…czenia dzieli siÄ™ na spoczynkowe i ruchowe.PoÅ‚Ä…czenia nitowePoÅ‚Ä…czenia nitowe sÄ… zaliczane do poÅ‚Ä…czeÅ„ spoczynkowych.PoÅ‚Ä…czenie blach lubksztaÅ‚towników za pomocÄ… nitów polega na skojarzeniu otworów wykonanychw wymienionych elementach o Å›rednicy nieco wiÄ™kszej niż Å›rednica trzonu nitu
[ Pobierz całość w formacie PDF ]