[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po-dobno nie chciał też napisać mowy, w której musiałby zaatakowaćGetę i w ten sposób w lepszym świetle przedstawić zabójcę; odma-wiając zaś odpowiedział, że czym innym jest morderstwo, a czyminnym oskarżanie człowieka niewinnie zamordowanego.To wszyst-ko jednak nie zgadza się; jako prefekt nie mógł bowiem napisać mo-wy i pewne jest, że zamordowano go jako zwolennika Gety.Papi-nianus, porwany i wleczony na Palatyn przez żołnierzy, którzy mieligo zabić, przewidział podobno przyszłość twierdząc, że ten, kto zo-stanie wybrany na jego miejsce, będzie skończonym głupcem, jeślinie pomści prefektury osiągniętej przez zbrodnię.Tak się też stało;Antonina bowiem, jak powiedziałem wyżej, zamordował Makrynus.Kiedy wraz z synem ogłoszono go w obozie cesarzem, syna swe-go, imieniem Diadumenus, nazwał Antoninem, ponieważ pretorianiebardzo pragnęli Antonina.Basjanus żył czterdzieści trzy lata, panował sześć.Pochowano gourządzając pogrzeb publiczny.Pozostawił syna, który pózniej samprzyjął imię Marka Antonina Heliogabala; tak bowiem przyzwycza-jono się do imienia Antonina, iż nie można go było wyrwać z umy-słów ludzkich, ponieważ drogie było sercu wszystkich podobnie jakimię Augusta.Karakalla odznaczał się złym charakterem i byłokrutniejszy od surowego ojca.Lubił bardzo pić wino i jeść; znie-nawidzony przez swoich, był również przedmiotem nienawiści całegowojska z wyjątkiem pretorianów.Między braćmi nie było żadnegopodobieństwa.Jako budowle publiczne Karakalla pozostawił w Rzy-mie wspaniałe termy pod swoim imieniem; znajdującej się w nich3sali w kształcie sandału nie można jak twierdzą architekci odbudować w taki sposób, w jaki ją pierwotnie zbudowano.Po-dobno bowiem położono kraty ze spiżu i miedzi, na których opierałosię całe sklepienie, a sala była tak ogromna, że zdaniem znawcówmechaniki nie sposób tego powtórzyć.Pozostawił także portyk podimieniem ojca, gdzie przedstawiono jego czyny, tryumfy i wojny.Imię Karakalli otrzymał Basjanus od długiej do kostek szaty, któradal ludowi.Przedtem jej nie noszono.Dlatego dzisiaj długie tego rodzaju płaszcze z kapturem nazywają się antoniniańskimi; najczęś-ciej używa ich lud rzymski.Zbudował również nową drogę pod ter-mami swego imienia, oczywiście antoniniańskimi, drogę, od którejpiękniejszą niełatwo można znalezć wśród ulic Rzymu.Sprowadziłdo Rzymu kult Izydy i wszędzie kazał wznieść dla tej bogini wspa-niałe świątynie; uroczystości jej obchodził z jeszcze większym sza-cunkiem, niż obchodzono je przedtem.Wydaje mi się wprawdziedziwne to, co mówią, że jakoby uroczystości ku czci Izydy po razpierwszy wprowadzono do Rzymu za jego pośrednictwem, skoroAntoninus Kommodus tak uroczyście je obchodził, że nosił wizeru-nek Anubisa i brał udział we wszystkich stacjach procesji ku czcibogini.Basjanus nie wprowadził tych uroczystości pierwszy, chybaje tylko uświetnił.Ciało jego złożono w grobowcu Antoninów, abyjego szczątki przyjęła budowla, której dał nazwę.Warto wiedzieć, w jaki sposób miał pojąć za żonę swoją macochęJulię.Ponieważ była bardzo piękna i jakby przez niedbałość obna-żyła znaczną część ciała, Antoninus powiedział: Pragnąłbym je po-siąść, gdyby wolno mi było pragnąć", na co ona miała odpowiedzieć: Jeśli podoba ci się, wolno ci chcieć.Czy nie wiesz, że jesteś cesa-rzem i że nadajesz prawa, a nie otrzymujesz?" Gdy usłyszał te słowa,nieopanowana namiętność spotęgowała się do zbrodni i uroczyścieobchodził związek małżeński, chociaż nie powinien był do niego do-puścić, gdyby naprawdę wiedział, że nadaje prawa.Za żonę bowiempojął matkę (nie można jej inaczej nazwać) i z zabójstwem bratapołączył kazirodztwo; zawarł związek małżeński z kobietą, którejsyna niedawno zabił.Nie jest odstępstwem od tematu przytoczyćpewne szydercze, przeciw niemu zwrócone powiedzenie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]