[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zawsze należy je uważać za niższe wkÅ‚ady, które prowadzÄ… doniskiego tylko zysku i sÄ… odpowiednie w bardziej ograniczonychokolicznoÅ›ciach i przy sÅ‚abszych motywach.W tych wypadkach sÄ… oneoczywiÅ›cie lepsze niż bezcelowe bitwy.ZwyciÄ™stwa, których sukcesy sÄ…niewyczerpane.ROZDZIAA SIÓDMYBitwa zaczepnaTo, co powiedzieliÅ›my o bitwie w obronie, rzuca już jaskrawe Å›wiatÅ‚ona bitwÄ™ w natarciu.W poprzednim wypadku mieliÅ›my na uwadze takÄ… bitwÄ™, w którejobrona byÅ‚a jak najsilniej zaakcentowana, aby jej istotÄ™ uwypuklić.Nie-liczne bitwy sÄ… jednak tego rodzaju, wiÄ™kszość z nich to walkispotkaniowe, gdzie charakter obrony bardzo zanika.Tak siÄ™ sprawajednak nie przedstawia w bitwie zaczepnej; zachowuje ona swójcharakter pod każdym wzglÄ™dem i może go zachować tym Å›mielej, immniej obroÅ„ca znajduje siÄ™ w warunkach wÅ‚aÅ›ciwych jego charakterowi.Dlatego też w niepeÅ‚nej bitwie obronnej i w prawdziwych bitwachspotkaniowych pozostaje zawsze coÅ› z różnicy w charakterze bitwy, i topo obu stronach.GłównÄ… cechÄ… charakterystycznÄ… bitwy zaczepnej jestokrążenie lub obejÅ›cie, a wiÄ™c zarazem wydanie bitwy.Walka na liniach okrążajÄ…cych kryje sama w sobie oczywiÅ›cie dużekorzyÅ›ci; ta sprawa jest przedmiotem taktyki.Z tych korzyÅ›ci natarcie niemoże zrezygnować; obrona ma wprawdzie Å›rodek przeciwko temu, lecznie może stosować go z uwagi na to, że jest on zbyt Å›ciÅ›le zwiÄ…zany zpozostaÅ‚ymi warunkami obrony.Aby otaczajÄ…cego nieprzyjaciela równieżskutecznie otoczyć, trzeba znajdować siÄ™ na dobrze wybranej i dobrzeurzÄ…dzonej pozycji.SprawÄ… o wiele ważniejszÄ… jest to, że nie wszystkiekorzyÅ›ci, jakie daje obrona, znajdÄ… rzeczywiÅ›cie zastosowanie.Obronaprzeważnie jest marnÄ… ostatecznoÅ›ciÄ…, a obroÅ„ca znajduje siÄ™ powiÄ™kszej części w bardzo ciężkiej i groznej sytuacji, gdzie oczekujÄ…c nanajgorsze, spotyka natarcie w poÅ‚owie drogi.Skutek jest ten, że bitwy naliniach otaczajÄ…cych lub zgolÄ… frontach odwróconych, które powinny byćnastÄ™pstwem dogodnych warunków linii komunikacyjnych, sÄ… zwyklewynikiem przewagi moralnej i fizycznej.Marengo, Austerlitz, Jena.Wpierwszej bitwie baza nacierajÄ…cego jest z uwagi na bliskość granicybardzo duża, chociaż nie lepsza od bazy obroÅ„cy, i dlatego może onpójść na pewne ryzyko.Uderzenie z boku, tj.bitwa z odwróconymfrontem, jest zresztÄ… skuteczniejsze od okrążenia.BÅ‚Ä™dne pojÄ™cie, że ztym musi być zwiÄ…zany okrążajÄ…cy ruch strategiczny zapoczÄ…tkowany jużw kraju, jak pod PragÄ….Wypadek taki ma rzadko coÅ› z tym wspólnego ijest bardzo wÄ…tpliwÄ… sprawÄ…, o czym pomówimy bliżej w natarciu na teatrwojenny.Podobnie jak w bitwie obronnej wódz powinien odwlekaćrozstrzygniÄ™cie jak najdÅ‚użej, aby zyskać na czasie, gdyż nierozstrzygniÄ™ta bitwa obronna zwykle po zachodzie sÅ‚oÅ„ca staje siÄ™wygrana, tak w bitwie zaczepnej powinien przyspieszać rozstrzygniÄ™cie.Z drugiej jednak strony ze zbytnim poÅ›piechem zwiÄ…zane jest dużeniebezpieczeÅ„stwo, gdyż prowadzi on do trwonienia sil.JednÄ… zcharakterystycznych cech bitwy zaczepnej jest w wiÄ™kszoÅ›ci wypadkówbrak wiadomoÅ›ci o poÅ‚ożeniu nieprzyjaciela.Bitwa taka jest prawdziwymwkroczeniem po omacku w nieznane warunki.Austerlitz, Wagram,Hohenlinden, Jena, Katzbach.Im bardziej dziaÅ‚a siÄ™ po omacku, tymwiÄ™cej należy Å‚Ä…czyć siÅ‚y, stosować raczej obejÅ›cie niż okrążenie.O tym,że główne owoce zwyciÄ™stwa osiÄ…ga siÄ™ dopiero w poÅ›cigu, uczy jużrozdziaÅ‚ dwunasty ksiÄ™gi czwartej.PoÅ›cig w bitwie zaczepnej z naturyrzeczy nie jest już integralnÄ… częściÄ… dziaÅ‚ania jak w bitwie obronnej.ROZDZIAA ÓSMYNatarcie na pozycje obronneW ksiÄ™dze o obronie w dostatecznym stopniu rozważyliÅ›my, jak dale-ce pozycje obronne zmuszajÄ… bÄ…dz do natarcia na nie, bÄ…dz dozaniechania posuwania siÄ™ naprzód.Tylko takie, które ten postulatspeÅ‚niajÄ…, sÄ… celowe i zdatne do caÅ‚kowitego lub częściowegowyczerpania lub zneutralizowania siÅ‚y uderzenia i natarcie nie może nicna to poradzić.Lecz nie wszystkie pozycje obronne, które spotykamy, sÄ…w rzeczywistoÅ›ci tego rodzaju.Jeżeli nacierajÄ…cy uważa, że może dążyćdo swego celu, nie uderzajÄ…c na nie, wówczas natarcie byÅ‚oby bÅ‚Ä™dem.Jeżeli do swego celu nie może dążyć, wówczas stawia sobie pytanie,czy nie mógÅ‚by nieprzyjaciela wymanewrować przez zagrożenie jegoskrzydÅ‚a.Tylko wówczas, gdy te Å›rodki sÄ… bezskuteczne, decydujemy siÄ™na natarcie na dobrÄ… pozycjÄ™, przy czym natarcie z boku nastrÄ™czazawsze nieco mniej trudnoÅ›ci; jednak o wyborze boku rozstrzygapoÅ‚ożenie i kierunek obustronnych linii odwrotowych, a mianowiciezagrożenie nieprzyjacielskiemu odwrotowi i zabezpieczenie wÅ‚asnego.PomiÄ™dzy oboma może powstać konkurencja i wówczas należy siÄ™naturalne pierwszeÅ„stwo pierwszemu wzglÄ™dowi, gdyż jest on naturyofensywnej, podczas gdy drugi jest natury defensywnej.Jest jednakrzeczÄ… pewnÄ…, i w tym miejscu należy to traktować jako niezbitÄ… prawdÄ™,że natarcie na dzielnego przeciwnika znajdujÄ…cego siÄ™ na dobrej pozy eji jest zawsze sprawÄ… niepewnÄ….Nie brak co prawda przykÅ‚adów takichbitew, i to szczęśliwych, jak Torgau, Wagram (Drezna nie wymieniamy,gdyż nie możemy tam przeciwnika uważać za dzielnego).Ogólnie rzeczbiorÄ…c, niebezpieczeÅ„stwo jest znikome i zanika wobec niezliczonychprzypadków, gdzie najbardziej zdecydowani wodzowie z respektemodstÄ™powali przed dobrÄ… pozycjÄ….Nie należy jednak z rozpatrywanym w tym miejscu przedmiotemmieszać zwykÅ‚ych bitew, WiÄ™kszość bitew to prawdziwe bojespotkaniowe, w których co prawda jedna strona stoi na miejscu, ale napozycji nie przygotowanej.ROZDZIAA DZIEWITYNatarcie na obozy warownePrzez pewien czas byÅ‚o zwyczajem wyrażać siÄ™ lekceważąco oumocnieniach i ich znaczeniu.Kordonowe linie francuskich granic, któreczÄ™sto byÅ‚y przeÅ‚amywane, warowny obóz WrocÅ‚awia, w którym książębawarski przegraÅ‚ bitwÄ™, bitwa pod Torgau i wiele innych przypadkówzrodziÅ‚y ten poglÄ…d, a osiÄ…gniÄ™te Å›rodkami zaczepnymi i ruchem zwy-ciÄ™stwa Fryderyka Wielkiego rzuciÅ‚y na każdÄ… obronÄ™, na każdÄ… walkÄ™ wmiejscu, a szczególnie na wszelkie umocnienia pewien refleks, który tolekceważenie jeszcze spotÄ™gowaÅ‚.OczywiÅ›cie, jeżeli kilka tysiÄ™cy ludzima bronić kilku mil terenu lub jeżeli szaÅ„ce nie sÄ… niczym innym jak tylkoodwróconymi rowami dobiegowymi, to należy je uważać za nic i w tensposób powstaje na skutek zaufania, jakie siÄ™ w nich pokÅ‚ada, niebez-pieczna luka
[ Pobierz całość w formacie PDF ]